შეფასების რუბრიკები// ტესტები

                          21-ე საუკუნის უნარ-ჩვევები

სწავლისა და გამომგონებლობის უნარ-ჩვევები

შემოქმედებითობა და გამომგონებლობა

●     მუშაობის ორიგინალობისა და გამომგონებლობის დემონსტრირება;

●     ახალი იდეების განვითარება, განხორციელება და სხვებისთვის გაზიარება;

●     ახალი და მრავალფეროვანი პერსპექტივებისთვის ღიაობა და მზაობა;

●     შემოქმედებითი იდეების პრაქტიკული გამოცდა ინოვაციურ სფეროში, მასში ეფექტური და რეალური წვლილის შესატანად.

კრიტიკული აზროვნება და პრობლემების გადაჭრა

●     საღი მსჯელობა და აღქმა;

●     რთული არჩევანის გაკეთება და გადაწყვეტილებების მიღება;

●     სხვადასხვა სისტემას შორის ურთიერთდამოკიდებულების გააზრება;

●     მიზნობრივი კითხვების ფორმულირება და დასმა სხვადასხვა მოსაზრების

გასაცნობად და უკეთესი გადაწყვეტილებების მისაღებად;

●     ინფორმაციის კლასიფიკაცია, ანალიზი და სინთეზირება პრობლემების გადასაჭრელად და კითხვებზე პასუხების გასაცემად.

კომუნიკაცია და თანამშრომლობა

●     იდეებისა და აზრის ნათლად და ეფექტურად გამოხატვა წერილობითი თუ სიტყვიერი ფორმით;

●     სხვადასხვა ჯგუფთან ეფექტური მუშაობის უნარის დემონსტრირება;

●     საერთო მიზნების მისაღწევად საჭირო კომპრომისისთვის მზადყოფნისა და მოქნილობის დემონსტრირება;

●      პასუხისმგებლობების გაზიარება მუშაობის პროცესში.

საინფორმაციო, მედია და ტექნოლოგიური უნარ-ჩვევები

საინფორმაციო წიგნიერება

●      ინფორმაციის ეფექტურად და ეფექტიანად მოპოვება, კრიტიკული და კომპეტენტური შეფასება, ინფორმაციის ზუსტად და შემოქმედებითად გამოყენება მოცემულ საკითხთან თუ პრობლემასთან დაკავშირებით;

●      ინფორმაციაზე წვდომისა და მისი გამოყენების ეთიკურ/სამართლებრივ საკითხებზე საფუძვლიანი წარმოდგენის ქონა.

მედიაწიგნიერება

●      მედიაგზავნილების შექმნის, მათი მიზნობრიობის, გამოყენებული ინსტრუმენტების, მახასიათებლებისა და კონვენციების ცოდნა;

●      მესიჯების ინდივიდუალურ დონეზე ინტერპრეტაციას/გაგებას შორის განსხვავებების, მედიაგზავნილებში ღირებულებებისა და მოსაზრებების გათვალისწინების ან უგულებელყოფის და რწმენაზე თუ ქცევაზე მედიის გავლენის საკითხების შესწავლა და ანალიზი;

●      ინფორმაციის ხელმისაწვდომობისა და გამოყენების ეთიკური/იურიდიული საკითხების საფუძვლიანი ცოდნა.

ისტ(ინფორმაციულ-საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების) წიგნიერება

●      ციფრული ტექნოლოგიების, კომუნიკაციის ინსტრუმენტებისა და/ან ქსელების შესატყვისი გამოყენება ინფორმაციაზე წვდომის, მისი მართვის, ინტეგრაციის, შეფასებისა და შექმნისათვის გენერირება ცოდნის ეკონომიკაში ფუნქციონირების მიზნით;

●      ტექნოლოგიის გამოყენება, როგორც ინფორმაციის კვლევის, ორგანიზების, შეფასებისა და კომუნიკაციის საშუალების. ინფორმაციის ხელმისაწვდომობისა და გამოყენების ეთიკური/იურიდიული საკითხების საფუძვლიანი ცოდნა.

სასიცოცხლო და კარიერული უნარ-ჩვევები

მოქნილობა და ადაპტაცია

●      განსხვავებულ როლებსა და პასუხისმგებლობებთან ადაპტაცია;

●      გაურკვეველ სიტუაციებსა და პრიორიტეტების ცვლილების გარემოში ეფექტურად მუშაობა.

ინიციატივა და დამოუკიდებელი მუშაობა

●      საკუთარი სასწავლო საჭიროებებისა და წარმოდგენების მონიტორინგი;

●      უნარ-ჩვევების განსაზღვრული დონის და/ან სასწავლო პროგრამით გათვალისწინებული ჩარჩოს მიღმა სამუშაოს ჩატარება, ცოდნისა და კომპეტენტურობის ამაღლების მიზნით;

●      ინიციატივის გამოჩენა, უნარ-ჩვევების პროფესიულ დონეზე დახვეწის მიზნით;

●      დავალებების განსაზღვრა, პრიორიტეტების მინიჭება და შესრულება პირდაპირი ზედამხედველობის გარეშე;

●      დროის და სამუშაო დატვირთვის ეფექტური განკარგვა;

●      უწყვეტი განათლებისთვის მზაობის დემონსტრირება.

სოციალური და კულტურული უნარ-ჩვევები

●      ადეკვატურად და პროდუქტიულად თანამშრომლობა;

●      მოსაზრებებისა და გადაწყვეტილებების საჭიროებისამებრ დაბალანსება სხვადასხვა ჯგუფთან ერთობლივი მუშაობისას;

●      კულტურული განსხვავებების გათვალისწინება და სხვადასხვა პერსპექტივის გამოყენება შემოქმედებითობისა და მუშაობის ხარისხის ამაღლების მიზნით.

პროდუქტიულობა და ანგარიშვალდებულება

●      მაღალი სტანდარტებისა და მიზნების განსაზღვრა და უზრუნველყოფა სამუშაოს ხარისხიანად და დროულად შესრულებისათვის;

●      გულმოდგინებისა და პოზიტიური სამუშაო ეთიკის დემონსტრირება (მაგალითად, პუნქტუალობა და სანდოობა).

ლიდერობა და პასუხიმგებლობა

●      ინტერპერსონალური და პრობლემების გადაჭრის უნარ-ჩვევების გამოყენება ჩართული მხარეების მიერ მიზნების მისაღწევად;

●      ჩართული მხარების ძლიერი თვისებების/უნარების გამოყენება საერთო მიზნის მისაღწევად;

●      ერთიანობისა და ეთიკური ქცევის დემონსტრირება;

●      ფართო საზოგადოების ინტერესების გათვალისწინება, პასუხისმგებლიანი მოქმედება.

¹წყარო: პარტნიორობა 21-ე საუკუნის უნარ-ჩვევებისთვის (www.21stcenturyskills.org). მასალის გამოყენების უფლება მიღებულია.

Intel, Intel logo, Intel Education Initiative და Intel Teach Program ამერიკის შეერთებულ შტატებსა და სხვა ქვეყნებში არიან კორპორაცია ინტელის საფირმო ნიშნები.
*სხვა სახელწოდებები და ბრენდები შესაძლოა იყოს სხვათა საკუთრება

შეფასების სისტემა

შეფასების მიზანი  შეფასების ტიპები           შეფასება და გაცდენები შეფასების მიზანი სწავლა–სწავლების ხარისხის მართვა; მოსწავლის ხელშეწყობა სწავლაში; ძლიერი და სუსტი მხარეების გამოვლენა; სასწავლო პროგრამების ეფექტიანობის განსაზღვრა და სრულყოფა; მშობლების ჩართვა სწავლების პროცესში და მათთან კომუნიკაციის გამყარება. აკადემიური მოსწრების შეფასება ჩვენ სკოლაში ხშირი და მრავალმხრივია. მოსწავლეები ფასდებიან მრავალფერ­ო­ვა­ნი აქტივობების (ესე, თხზულება, ტესტი, საკონტროლო,ზეპირი გამოკითხვა...) და მრავალგვარი კრიტერიუმის გამოყენებით. შეფასების ტიპები სკოლაში გამოიყენება ორი ტიპის შეფასება:  განმსაზღვრელი შეფასება  განმავითარებლი შეფასება განმსაზღვრელი შეფასება აკონტროლებს სწავლის ხარისხსს და ამოწმებს თითოეული მოსწავლის ცოდნის დონეს (შეფასება ქულებით). განმავითარებელი შეფასება ხელს უწყობს სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებას (შეფასება კომენტარით). I-IV კლასების მოსწავლეები სემესტრის განმავლობაში იღებენ განმავითარებელ შეფასებას, სემესტრის ბოლოს კი ფასდებიან კათედრების მიერ წინასწარ შემუშავებუ­ლი შეფასების სქემებით. V- XII კლასების მოსწავლეები სემესტრის განმავლობაში ფასდებიან სამი კომპონენტით (სამივე კომპონენტს ერთნაირი წონა აქვს):  საშინაო დავალება  საკლასო დავალება  შემაჯამებელი სამუშაო სემესტრის ბოლოს თითოეულ საგანში გამოითვლება საგნის სემესტრული შეფასება (მიღებული ქულების საშუალო არითმეტიკული). შემაჯამებელი სამუშაო მოსწავლე ვალდებულია შეასრულოს თოთოეული კათედრის მიერ წინასწარ განსაზღვრული რაოდენობის შემაჯამებელი სამუშაო. გაცდენის შემთხვევაში, სკოლაში გამოცხადებიდან 5 სასწავლო დღის განმავლობაში, მოსწავლეს ენიშნება აღდგენითი სამუშაო. თუ მოსწავლე არ გამოცხადდება აღდგენაზე, მას გაუფორმდება 0 ქულა. შეფასება და გაცდენები სემესტრულ ნიშანს დააკლდება 20%,თუ მოსწავლის  მიერ  საგნის გაცდენილი საათების საერთო რაოდენობა არის: ა) V –VI კლასებში 20%–ზე მეტს და 50%–ზე ნაკლებს; ბ) VII– IX კლასებში 15%–ზე მეტს და 50%–ზე ნაკლებს; გ)  X– XII კლასებში 10%–ზე მეტს და 50%–ზე ნაკლებს; იმისათვის, რომ მოსწავლემ შეინარჩუნოს სემესტრული ნიშანი, რომელიც მას ჰქონდა 20%–ის დაკლებამდე, მან უნდა ჩააბაროს შიდასასკოლო გამოცდა და მიიღოს იგივე ან უფრო მაღალი შეფასება. თუ მოსწავლე მიიღებს უფრო დაბალ შეფასებას, მაშინ დაკლებულ სემესტრულ ნიშანს დაემატება გამოცდის ნიშანი და ჯამი გაიყოფა ორზე. საგნის წლიური საათების რაოდენობის 50%–ზე მეტის გაცდენის შემთხვევაში სავალდებულოაგამოცდის ჩაბარება შესაბამის საგანში:  V–IX კლასის მოსწავლეები გამოცდას ჩააბარებენ სკოლაში.  X– XII კლასის მოსწავლეები საგანმანათლებლო რესურსცენტრში.                         მოსწავლის შეფასების რუბრიკა  აქტივობა--- მსჯელობა   სასწავლო უნარები 1-4 5-6- 7-8 -9-10 თემისა და პრობლემის განსაზღვრა ვერ საზღვრავს კონკრეტულ თემატიკას და პრობლემას  დახმარების საშუალებით შეუძლია  რამდენადმე მიუახლოვდეს სამიზნე თემას არასრულფასოვნად აყალიბებს თემატიკასა და პრობლემას საზღვრავს მიზანს, მსჯელობს პრობლემაზე, მოჰყავს არგუმენტები ანალოგიებისა და ლიტერატურული პარალელების განსაზღვრა არ შეუძლია ანალოგიებისა და ლიტერატუტული პარალელების ამოცნობა დახმარების შედეგად  ამოიცნობს ლიტ.პარალელებს შეუძლია დამოუკიდებლად განსაზღვროს ანალოგიური თემები და იდეები, მოჰყავს მაგალითები მასალა კარგად აქვს მომზადებული, შეუძლია მაგალითებისა და ლიტერატურული პარალელების შესახებ მსჯელობა და სათანადო დასკვნების გამოტანა ტექსტის მხატვრული გააზრება არ იცნობს ტროპის სახეობებს, ვერ არკვევს ლიტ-ის  მხატვრულ ფუნქციას  მითითების მიხედვით ცდილობს, ამოიცნოს რომელიმე მხატვრული სახე, შეუძლია პეიზაჟისა და ეპითეტის ამოცნობა შეუძლია ძირითად მხატვრულ საშუალებათა იდენტიფიცირება მსჯელობს ტროპის სახეობათა თავისებურებაზე, არკვევს მათ მხატვრულ ფუნქციას პრეზენტაცია თემას ვერ წარმოადგენს ნათლად და გასაგებად, კითხვებზე ვერ პასუხობს ადეკვატურად ინფორმაციას ფლობს, მაგრამ უჭირს მისი დალაგება,  ლოგიკურად გადმოცემა შეუძლია გეგმის მიხედვით წარმოადგინოს საპრეზენტაციო  საკითხი, ვერ იცავს დროის ლიმიტს. შესავალი საინტერესოა,ავლენს შემოქმედებით უნარს, დაცულია ლოგიკური ჯაჭვი, გამართულია ტემბრი, იცავს დროის ლიმიტი წინად.კონსტრუირება არ შეუძლია წინადადების მიზნობრივად კონსტრუირება, უჭირს სათქმელის გადმოცემა აგებს მარტივ კონსტრუქციებს, მაგრამ უშვებს სინტაქსურ და სტილურ შეცდომებს ფლობს სინტაქსური სინონიმიკის  ელემენტებს, სტილი გამართულია შესაბამისად იყენებს წინადადების ტიპებს შინაარსისა და აგებულების მიხედვით, არჩევს თემის შესაბამის სტილს, გააჩნია ორიგინალური თხრობისა და მეტყველების მანერა ისტ-ის მიზნობრივი გამოყენება არ ფლობს კომპიუტერზე მუშაობის ძირითად პრინციპებს  დახმარებით შეუძლია მითითების მიხედვით შესაბამისი პროგრამის გამოყენება იცის  საოფისე პროგრამები, შეუძლია მათი დანიშნულებისამებრ გამოყენება დავალების შესრულებისას  სრულყოფილად ფლობს ისტ-ის გამოყენების  ტექნიკას, შეუძლია შექმნას სასწავლო და დამხმარე მასალები

შეფასების რუბრიკები

პრეზენტაციის შეფასების რუბრიკა

პასუხობს თემას	1
ფლობს აუდიტორიას (იყენებს მიმიკას, ჟესტიკულაციას, ინტონაციას)	2
საუბრობს გამართულაი ენით და იყენებს შესაბამის ტერმინოლოგიას	2
იყენებს განსხვავებულ წყაროებს	2
დარებს მოვლენებს, ფაქტებს, საგნებს	1
იყენებს თვალსაჩინოებას	1
იცავს დროის ლიმიტს	1

დისკუსიის შეფასების რუბრიკა

მკაფიოდ და გასაგებად აყალიბებს აზრს	2
მსჯელობს არგუმენტირებულად	2
აკეთებს დასკვნებს	2
იყენებს არავერბალური კომუნიკაციის ფორმებს (თვალით,ჟესტებით, ხმით)	2
კორექტულია ოპონენტის მიმართ, ისმენს და კონსტრუქციულად პასუხობს განსხვავებულ აზრს	2

ექსპერიმენტის შეფასების რუბრიკა

განსაზღვრავს კვლევის მიზანს	2
ატარებს/გეგმავს ექსპერიმენტს	1
გამოთქვამს შედეგის ვარაუდს	1
აღწერს კვლევის მიმდინარეობას, ეტაპებს	1
აღრიცხავს და აანალიზებს მონაცემებს	2
მსჯელობს ექსპერიმენტის შედეგზე, აკეთებს დასკვნებს	2
იცავს უსაფრთხოების ნორმებს	1

ინფორმაციის მოძიების შეფასების რუბრიკა

მოძიებული მასალა შეესაბამება საკითხს/თემას	3
გამოყენებულია მრავალფეროვანი საიფორმაციო წყარო/საშუალება	3
მოპოვებული ინფორმაცია ორგანიზებულია	4

დამოუკიდებელი სამუშაოს შეფასების რუბრიკა

იცავს დროის ლიმიტს	1
კითხვებზე პასუხი ადექვატურია/ნაპოვნია პრობლემის გადაჭრის მართებული გზა	3
სიზუსტით აღწევს დასახულ მიზანს	4
იცავს წერის კულტურას	2

                                                                 

წერითი საშინაო დავალების შეფასების რუბრიკა

დავალებას წარმოადგენს განსაზღვრულ ვადებში	1
დავალება სრულყოფილია	3
სიზუსტით აღწევს დასახულ მიზანს	4
იცავს წერის კულტურას	2

ტექსტზე მუშაობის შეფასების რუბრიკა

ტექსტში ახარისხებს ინფორმაციას	2
ამოიწერს/მონიშნავს და განმარტავს მთავარ სიტყვებს/ცნებებს	3
ტექსტის დასამუშავებლად და გასააზრებლად იყენებს სქემებს, დიაგრამბს, აზრობრივ რუკებს	3
მსჯელობს და აკეთებს შესაბამის დასკვნებს	4

რეფერატის შეფასების რუბრიკა

აყალიბებს ძირითად პრობლემას	1
საზღვრავს თემის მიზანს	1
მოიპოვებს და იყენებს დამხმარე მასალას/ ლიტერატურას/ილუსტრაციას	2
აფასებს სხვადასხვა წყაროში გადმოცემულ თვალსაზრისებს	1
გამოხატავს საკუთარ აზრს და ამყარებს არგუმენტებით	2
აკეთებს დასკვნას	2
წერს შესაბამის ფორმატში	1

ჯგუფური მუშაობის შეფასების რუბრიკა

                                                                 

ჯგუფის ყველა წევრი ჩართულია	1
ჯგუფის წევრები უსმენე ერთმანეთს	2
ჯგუფის წევრები თანამშრომლობენ (აზრის გამოხატვის თანაბარი პირობები)	2
ჯგუფი პრეზენტაციისას წარმოადგენს მთავარ იდეას, აკეთებს დასკვნებს	2
ჯგუფი პასუხობს შეკითხვებს	2
ჯგუფი იცავს დროის ლიმიტს	1

      მსჯელობა

სასწავლო უნარები	1-4	5-6-	7-8	-9-10
თემისა და პრობლემის განსაზღვრა	ვერ საზღვრავს კონკრეტულ თემატიკას და პრობლემას	დახმარების საშუალებით შეუძლია  რამდენადმე მიუახლოვდეს სამიზნე თემას	არასრულფასოვნად აყალიბებს თემატიკასა და პრობლემას	საზღვრავს მიზანს, მსჯელობს პრობლემაზე, მოჰყავს არგუმენტები
ანალოგიებისა და ლიტერატურული პარალელების განსაზღვრა	არ შეუძლია ანალოგიებისა და ლიტერატუტული პარალელების ამოცნობა	დახმარების შედეგად  ამოიცნობს ლიტ.პარალელებს	შეუძლია დამოუკიდებლად განსაზღვროს ანალოგიური თემები და იდეები, მოჰყავს მაგალითები	მასალა კარგად აქვს მომზადებული, შეუძლია მაგალითებისა და ლიტერატურული პარალელების შესახებ მსჯელობა და სათანადო დასკვნების გამოტანა
ტექსტის მხატვრული გააზრება	არ იცნობს ტროპის სახეობებს, ვერ არკვევს ლიტ-ის  მხატვრულ ფუნქციას	მითითების მიხედვით ცდილობს, ამოიცნოს რომელიმე მხატვრული სახე, შეუძლია პეიზაჟისა და ეპითეტის ამოცნობა	შეუძლია ძირითად მხატვრულ საშუალებათა იდენტიფიცირება	მსჯელობს ტროპის სახეობათა თავისებურებაზე, არკვევს მათ მხატვრულ ფუნქციას
პრეზენტაცია	თემას ვერ წარმოადგენს ნათლად და გასაგებად, კითხვებზე ვერ პასუხობს ადეკვატურად	ინფორმაციას ფლობს, მაგრამ უჭირს მისი დალაგება,  ლოგიკურად გადმოცემა	შეუძლია გეგმის მიხედვით წარმოადგინოს საპრეზენტაციო  საკითხი, ვერ იცავს დროის ლიმიტს.	შესავალი საინტერესოა,ავლენს შემოქმედებით უნარს, დაცულია ლოგიკური ჯაჭვი, გამართულია ტემბრი, იცავს დროის ლიმიტი
წინად.კონსტრუირება	არ შეუძლია წინადადების მიზნობრივად კონსტრუირება, უჭირს სათქმელის გადმოცემა	აგებს მარტივ კონსტრუქციებს, მაგრამ უშვებს სინტაქსურ და სტილურ შეცდომებს	ფლობს სინტაქსური სინონიმიკის  ელემენტებს, სტილი გამართულია	შესაბამისად იყენებს წინადადების ტიპებს შინაარსისა და აგებულების მიხედვით, არჩევს თემის შესაბამის სტილს, გააჩნია ორიგინალური თხრობისა და მეტყველების მანერა
ისტ-ის მიზნობრივი გამოყენება	არ ფლობს კომპიუტერზე მუშაობის ძირითად პრინციპებს	დახმარებით შეუძლია მითითების მიხედვით შესაბამისი პროგრამის გამოყენება	იცის  საოფისე პროგრამები, შეუძლია მათი დანიშნულებისამებრ გამოყენება დავალების შესრულებისას	სრულყოფილად ფლობს ისტ-ის გამოყენების  ტექნიკას, შეუძლია შექმნას სასწავლო და დამხმარე მასალები

               გაკვეთილში ჩართულობა

ქულები და კრიტერიუმები	9–10	7–8	4–5–6	1–2–3
აქტიური მონაწილეობა	ყოველთვის მონაწილეობს  და ხშირად წარმართავს კიდეც საკლასო მსჯელობას	ყოველთვის მონაწილეობს	ხშირად მონაწილეობს	იშვიათად  ან საერთოდ არ მონაწილეობს
გამართული და სწორი მეტყველება	გამართულად მეტყველებს, აქვს მდიდარი ლექსიკა და შემოქმედებითად იყენებს ენობრივ–გამომსახველობით საშუალებებს	გამართულად მეტყველებს და იყენებს მართებულ სინტაქსურ და გრამატიკულ კონსტრუქციებს	იცავს მართლმეტყველების ელემენტარულ წესებს. მეტ–ნაკლებად გამართულად საუბრობს	არ იცავს მართლმეტყველების ელემენტარულ წესებს
საკუთარი აზრის დასაბუთებულად წარმოდგენა	ყოველთვის დამაჯერებლად და არგუმენტირებულად წარმოადგენს თავის მოსაზრებას	თითქმის ყოველთვის ასაბუთებს საკუთარ მოსაზრებას	სირად ახერხებს საკუთარი აზრის დასაბუთებას	უჭირს გამართულად საუბარი, ხშირად ვერ ასაბუთებს საკუთარ აზრს
სხვისი აზრის პატივისცემის დემონსტრირება	უსმენს სხვებს და საკუთარ მოსაზრებას გამოთქვამს მოსმენილზე დაყრდნობით. კორექტულია და ამჟღავნებს სხვისი აზრის მიმართ პატივისცემას	უსმენს სხვებს და საკუთარ მოსაზრებას გამოთქვამს მოსმენილზე დაყრდნობით.	უსმენს სხვებს და აცდის საუბრის დამთავრებას	არ უსმენს სხვებს და არ აცდის საუბრის დამთავრებას

შეფასების კომპონენტები  ქართულ ენასა და ლიტერატურაში

საშინაო და საკლასო დავალებათა კომპონენტები

შეიძლება შეფასდეს შემდეგი ცოდნა და უნარ-ჩვევები:

·         სხვადასხვა სახის მხატვრული და არამხატვრული ტექსტების მრავალმხრივი გააზრება-გაანალიზება და შეფასება;

·         ტექსტების ინტერპრეტირება;

·         ტექსტების შედარებითი ანალიზი;

·         თხრობა;

·         მსჯელობა;

·         სხვადასხვა სახის ტექსტების შედგენა-შეთხზვა;

·         ზეპირი გამოსვლა/პრეზენტაცია;

·         გამომხატველობითი კითხვა;

·         გრამატიკული და ლექსიკური ცოდნა;

·         მართლწერა;

·         შემოქმედებითობა;

• სასწავლო სტრატეგიების  (კითხვის, წერის, მოსმენის, ზეპირმეტყველების) გააზრებულად გამოყენება;
• მხატვრული ხერხების ცოდნა;
• ენობრივ-გამომსახველობითი საშუალებების ამოცნობა და გაანალიზება;
• ძირითადი ლიტერატურული მიმდინარეობების მახასიათებლები და სხვა.

სასიცოცხლო უნარ-ჩვევები:

·         შემოქმედებითობა;

·         თანამშრომლობა (მეწყვილესთან, ჯგუფის წევრებთან);

·         სტრატეგიების გააზრებულად გამოყენება სასწავლო საქმიანობის ხელშეწყობის მიზნით;

·         სასწავლო აქტივობებში მონაწილეობის  ხარისხი.

უნარ-ჩვევები ფასდება შემდეგი დავალებებით:

• დასმულ კითხვებზე პასუხის გაცემა;
• სხვადასხვა ტიპის გრამატიკული და ლექსიკური სავარჯიშოები;
• დისკუსიის მოწყობა პრობლემურ საკითხთან დაკავშირებით;
• თხზულების, ესეის, რეფერატის შედგენა;
• ინდივიდუალური ან ჯგუფური  პრეზენტაციის მომზადება;
• სხვადასხვა ტიპის საკითხავი და მოსასმენი ამოცანების გადაჭრა;
• სხვადასხვა ტიპის ზეპირი აქტივობის შესრულება დამოუკიდებლად, მეწყვილესთან ერთად ან ჯგუფურად;
• სხვადასხვა ტიპის ტექსტის შექმნა დამოუკიდებლად, მეწყვილესთან ერთად ან ჯგუფურად;
• პროექტის განხორციელება.

შენიშვნა: დაწყებით კლასებში  განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიექცეს შემდეგ უნარ-ჩვევებს:

• ხმამაღალი კითხვა;
• ჩუმი კითხვა (მარტივი საკითხავი ამოცანების დამოუკიდებლად გადაჭრა);
• გამოწერა;
• გადაწერა;
• კარნახით წერა;
• წარმოსახვის უნარი;
• ეპიზოდების თხრობა;
• შინაარსის ვრცლად და მოკლედ გადმოცემა;
• შინაარსის გადმოცემა საკვანძო სიტყვებზე დაყრდნობით.

შემაჯამებელი დავალებების კომპონენტი

შემაჯამებელი დავალების კომპონენტი უკავშირდება სწავლა-სწავლების  შედეგს. ამ კომპონენტში უნდა შეფასდეს ერთი სასწავლო მონაკვეთის (თემა, თავი, პარაგრაფი, საკითხი) შესწავლა-დამუშავების შედეგად მიღწეული შედეგები. კონკრეტული სასწავლო ერთეულის დასრულებისას მოსწავლემ უნდა შეძლოს ქართული ენისა და ლიტერატურის  სტანდარტით განსაზღვრული ცოდნისა და უნარ-ჩვევების წარმოჩენა. შესაბამისად, შემაჯამებელი დავალებები უნდა ამოწმებდეს ქართული ენისა და ლიტერატურის სტანდარტით განსაზღვრულ  შედეგებს.

შემაჯამებელ დავალებათა  ტიპები:

სტანდარტის მოთხოვნათა შესასრულებლად რეკომენდებულია შემაჯამებელ დავალებათა მრავალი ფორმის გამოყენება. ქართულ ენასა და ლიტერატურაში შესაძლებელია შემდეგი ტიპის შემაჯამებელი დავალებების გამოყენება:

• მხატვრული/არამხატვრული ტექსტის გაგება-გააზრება;
• სტანდარტით განსაზღვრული სხვადასხვა სახის ტექსტების შედგენა;

·         არგუმენტირებული მსჯელობა კონკრეტული საკითხის/თემის  შესახებ;

·         ზეპირი მოხსენების წარმოდგენა;

·         ესეის შედგენა;

·         პრობლემური საკითხის წარმოდგენა იმიტირებული სიტუაციის (მინისპექტაკლის, როლური თამაშის და სხვ.) საშუალებით;

·         გამომეტყველებითი კითხვა (ინდივიდუალური  ან გუნდური);

·         ლიტერატურული სალონი;

·         ზეპირი გამოსვლის აუდიო ან აუდიოვიზუალური ჩანაწერის მოსმენა და შეფასება;

·         სხვა.

მოთხოვნები, რომლებსაც უნდა აკმაყოფილებდეს შემაჯამებელი დავალებები:

• დავალების თითოეულ ტიპს უნდა ახლდეს შეფასების ზოგადი რუბრიკა (თუ რეცეფციული /გაგება-გააზრება/ დავალებაა, მაშინ შეფასების სქემა უნდა ახლდეს თითოეულ ტესტურ კითხვას);
• ზოგადი რუბრიკა უნდა დაზუსტდეს კონკრეტული დავალების, პირობისა და განვლილი მასალის გათვალისწინებით;
• 10 ქულა უნდა გადანაწილდეს რუბრიკაში შემავალ კრიტერიუმებზე;
• მითითებული უნდა იყოს სტანდარტის ის შედეგები, რომელთა შემოწმებასაც ემსახურება შემაჯამებელი დავალება.

ზოგადი რუბრიკის ნიმუში

შეფასების ზოგადი რუბრიკა ზეპირი შემაჯამებელი დავალებებისათვის:

·  პირობასთან შესაბამისობა;

·  კომუნიკაციური უნარ-ჩვევები;

·  ენობრივი უნარ-ჩვევები;

·  შემოქმედებითი უნარ-ჩვევები.

კონკრეტული რუბრიკის ნიმუში

ნიმუში 1. შემაჯამებელი დავალება ზეპირმეტყველებაში

დავალების პირობა:   

გაეცანით მოცემულ თვალსაზრისს და მოამზადეთ ზეპირი გამოსვლა, რომელშიც:

ა) წარმოადგენთ თქვენს მოსაზრებას ამ თვალსაზრისთან დაკავშირებით;

ბ) მოიყვანთ არგუმენტებსა და  მაგალითებს თქვენი მოსაზრების დასამტკი-ცებლად;

გ) გამოიტანთ დასკვნას/დასკვნებს.

ზეპირი მოხსენების  მაქსიმალური დროა  5  წუთი.

	ქულები
პირობასთან შესაბამისობა
იცავს დროის ლიმიტს	0 - 1
იცავს პირობის შინაარსობრივ მოთხოვნებს (მოსაზრება, არგუმენტები, დასკვნა)	0 - 0, 5 - 1
კომუნიკაციური უნარ-ჩვევები
გასაგებად აყალიბებს მოსაზრებას და თანამიმდევრულად ავითარებს მას	0 – 1- 2
მოჰყავს ადეკვატური არგუმენტები და მაგალითები	0  - 1- 2
გამოაქვს ადეკვატური დასკვნა	0 - 1
ენობრივი უნარ-ჩვევები
ადეკვატურად იყენებს ზეპირი მსჯელობისათვის დამახასიათებელ არავერბალურ  საშუალებებს (მაგ., ჟესტიკულაციას, ინტერვალს საუბარში, ხმის სხვადასხვა დონეს და ა.შ.)	0-1
იყენებს მსჯელობითი ტექსტისათვის დამახასიათებელ ენობრივ-გრამატიკულ ფორმებსა და ენობრივ კონსტრუქციებს (მაგ. განკერძოებულ სიტყვებს, გამოთქმებს, ჩართულს, პირობით-შედეგობით კონსტრუქციას და ა.შ.)	0 - 1
შემოქმედებითი უნარ-ჩვევები
აქვს საინტერესო მოსაზრებები, მოჰყავს ორიგინალური არგუმენტები, მაგალითები	0 - 1
ქულათა მაქსიმალური რაოდენობაა 10   (ქულები მრგვალდება მთელის სიზუსტით)

შეფასების რუბრიკები

პრეზენტაციის შეფასების რუბრიკა

პასუხობს თემას	1
ფლობს აუდიტორიას (იყენებს მიმიკას, ჟესტიკულაციას, ინტონაციას)	2
საუბრობს გამართულაი ენით და იყენებს შესაბამის ტერმინოლოგიას	2
იყენებს განსხვავებულ წყაროებს	2
დარებს მოვლენებს, ფაქტებს, საგნებს	1
იყენებს თვალსაჩინოებას	1
იცავს დროის ლიმიტს	1

დისკუსიის შეფასების რუბრიკა

მკაფიოდ და გასაგებად აყალიბებს აზრს	2
მსჯელობს არგუმენტირებულად	2
აკეთებს დასკვნებს	2
იყენებს არავერბალური კომუნიკაციის ფორმებს (თვალით,ჟესტებით, ხმით)	2
კორექტულია ოპონენტის მიმართ, ისმენს და კონსტრუქციულად პასუხობს განსხვავებულ აზრს	2

კვლევის შეფასების რუბრიკა

განსაზღვრავს კვლევის მიზანს	2
ატარებს/გეგმავს კვლევის ეტაპს	1
გამოთქვამს შედეგის ვარაუდს	1
აღწერს კვლევის მიმდინარეობას, ეტაპებს	1
აღრიცხავს და აანალიზებს მონაცემებს	2
მსჯელობს კვლევის შედეგზე, აკეთებს დასკვნებს	2
თანამშრომლობს	1

ინფორმაციის მოძიების შეფასების რუბრიკა

მოძიებული მასალა შეესაბამება საკითხს/თემას	3
გამოყენებულია მრავალფეროვანი საიფორმაციო წყარო/საშუალება	3
მოპოვებული ინფორმაცია ორგანიზებულია	4

დამოუკიდებელი სამუშაოს შეფასების რუბრიკა

იცავს დროის ლიმიტს	1
კითხვებზე პასუხი ადექვატურია/ნაპოვნია პრობლემის გადაჭრის მართებული გზა	3
სიზუსტით აღწევს დასახულ მიზანს	4
იცავს წერის კულტურას	2

                                                                 

წერითი საშინაო დავალების შეფასების რუბრიკა

დავალებას წარმოადგენს განსაზღვრულ ვადებში	1
დავალება სრულყოფილია	3
სიზუსტით აღწევს დასახულ მიზანს	4
იცავს წერის კულტურას	2

ტექსტზე მუშაობის შეფასების რუბრიკა

ტექსტში ახარისხებს ინფორმაციას	2
ამოიწერს/მონიშნავს და განმარტავს მთავარ სიტყვებს/ცნებებს	3
ტექსტის დასამუშავებლად და გასააზრებლად იყენებს სქემებს, დიაგრამბს, აზრობრივ რუკებს	3
მსჯელობს და აკეთებს შესაბამის დასკვნებს	4

რეფერატის შეფასების რუბრიკა

აყალიბებს ძირითად პრობლემას	1
საზღვრავს თემის მიზანს	1
მოიპოვებს და იყენებს დამხმარე მასალას/ ლიტერატურას/ილუსტრაციას	2
აფასებს სხვადასხვა წყაროში გადმოცემულ თვალსაზრისებს	1
გამოხატავს საკუთარ აზრს და ამყარებს არგუმენტებით	2
აკეთებს დასკვნას	2
წერს შესაბამის ფორმატში	1

ჯგუფური მუშაობის შეფასების რუბრიკა

                                                                 

ჯგუფის ყველა წევრი ჩართულია	1
ჯგუფის წევრები უსმენე ერთმანეთს	2
ჯგუფის წევრები თანამშრომლობენ (აზრის გამოხატვის თანაბარი პირობები)	2
ჯგუფი პრეზენტაციისას წარმოადგენს მთავარ იდეას, აკეთებს დასკვნებს	2
ჯგუფი პასუხობს შეკითხვებს	2
ჯგუფი იცავს დროის ლიმიტს	1

ტესტები ძველი ქართული ენა და ლიტერატურა


 1. ი. ხუცესის ,,შუშანიკის წამებაში“ ვკითხულობთ : ,,მაშინ დაადგინნა მცველნი მის ზედა და ამცნო მათ, რაჲთა სიყმილითა მოკლან იგი. და ესრეთ ეტყოდა მათ: „გეტყჳ თქუენ, უკუეთუ ვინმე შევიდეს მისამამაკაცი, გინა დედაკაცი, იხილენით თავნი თქუენნი და ცოლნი და შვილნი და სახლნი თქუენნი, უბრალომცა ვარ, რაჲ გიყო თქუენ“ ა) რით დაემუქრა ვარსქენი დედოფალს? ბ) ვის მიმართა ვარსქენმა ამ სიტყვებით? დაწერეთ ამ მონაკვეთის პერიფრაზი
. 2
. .წმიდამან შუშანიკ უკმოჰხედნა ერსა მას და ჰრქუა მათ: „ნუ სტირთ, ძმანო ჩემნო და დანო ჩემნო და შვილნო ჩემნო, არამედ ლოცვასა მომიჴსენეთ. ა) ვინ არიან ის ადამიანები, ვისაც მიმართავს შუშანიკი და რატომ მოიხსენიებს ასეთი ფორმით? ბ) რას გულისხმობს სიტყვა ,,ერსა“?
 3. თუალი ჰკიდა პიტიახშმან, სხუაჲ ვერღარაჲ სცალდა სიტყუად, ესთენ ოდენ ჰრქუა: „მტკი..“ და დადუმნა ხოლო და სივლტოლად იწყო სწრაფით. ა) რომელი მხატვრული ფორმაა გამოკვეთილი ამ წინადადებაში? განმარტე შენი სიტყვებით . ბ) რას ნიშნავს ,,ოდენ“ და,, სივლტოლად“ ?
 4 .რამეთუ ექუსი წელი ციხესა მას შინა აღასრულა და წესიერებითა საღმრთოჲთა ყუაოდა. ა) რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვები? განმარტე. ბ) რითი დაიმძიმა დედოფალმა ციხეში ცხოვრების პირობები?
 5. საიდან ვგებულობთ, რომ საბანისძე წამებულის თანამედროვეა? მოიტანე მაგალითი. 6. საიდან მოხვდა აბო საქართველოში
 7. 1. „ბრძნად მეტყველებაჲ ვეცხლი არს წმიდაჲ, ხოლო დუმილი - ოქროჲ რჩეული“, - ვითარცა თქვა სოლომონ. ა)რატომ იხსენებს ბრძენის სიტყვებს მერჩულე? ბ) რას ნიშნავს ,,მერჩულე“ , განმარტე.
 8. ,,გამობრწყინდა სანთელი ესე დაუვსებელი ბრწყინვალეი ზედა სასანთლესა “ 1. საიდან არის ციტირება? 2. რომელი მხატვრული ხერხია?
 9. როგორი ნათესავი იყო საბა იშხნელი გრიგოლ ხანძთელისა?
 10. რა მიზნით და სად იმოგზაურა ხანძთელმა?
11. ვისი სიმბოლიკაა ,,მწყემსი“ ჰაგიოგრაფიულ მწერლობაში?
 12 ,, მე ნაკლულევანებაი ჩემი არა მიფლობს დუმილად და უმჯობესად შემირაცხიეს,რაითა ვიტყოდი ღირსად ცხორებასა...“ 1. ვის ეკუთვნის ეს სიტყვები? 2. ადამიანის რომელი თვისება ჩანს ამ მონაკვეთში? 3. რას ნიშნავს ,,მიფლობს“? 
13. ,,აღზრდილ იყო სახლსა შინა სამეუფოსა“ 1.ვინ იგულისხმება ამ ციტირებაში? 2. რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვა?
 14. ვინ მოიწადინა გრიგოლის ხუცესად კურთხევა? 1. დედამ 2. ხელმწიფემ 3. მეფემ და სასულიერო პირებმა 4. მეფემ, აღმზრდელებმა , დედამ და ერმა
 15. რატომ გადაწყვიტა ხანძთელმა ფარულად წასვლა ქართლიდან?
 16. ვინ იყო ცქირი?
 17. ,,წმიდაო ღმრთისაო, დაღაცათუ დღითა უმრწემეს ხარ, საქმითა კულა უხუცეს ხარ ჩემსა“. 1. ვინ ვის მიმართავს ? 2. რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვა?
 18. რატომ გაიმართა ჯავახეთის კრება? 1. ვინ იყვნენ მისი ორგანიზატერები? 2. რას ნიშნავს ,,მამფალი“?
 19. ,, დაბეჭდული და დაუბეჭვდელი“ -- რას ნიშნავს?
 20. საიდან არის აღებული ეს სახისმეტყველება ---,, მეათერთმეტე მოქმედი ვენახისაი“ 21. სად გარდაიცვალა ხანძთელი?
 22 რა უანდერძა სულიერ შვილებს გრიგოლ ხანძთელმა ?
 23. გაიხსენეთ, რა ბედი ეწია აშოტ კურაპალატის ,,სიძვის დიაცს“?
 24. ვინ იყო ზენონი და საქართველოს რომელი კუთხიდან მოვიდა იგი საძმოში?
 25. რა კომპრომისზე წავიდა ზენონი, როდის?
 26. რატომ არ მოეწონა ხანძთელს თეოდორესა და ქრისტეფორეს წასვლა აფხაზეთში?
 27. რატომ არ მივიდა საბა იშხნელი ბაგრატ კურაპალატის მიწვევაზე?
 28. ვინ იყო გაბრიელ დაფანჩული?
 29. როდის გაიცნო აშოტ კურაპალატმა ხანძთელი?
 30. ვინ იყო მერეს მონასტრის წინამძღოლი?
 31. რა დამსახურება მიუძღვის ეფრემს ქართული ეკლესიის წინაშე?
 32. ვინ იყო მირეანი?
 33. საიდან ვიგებთ, რომ ხანძთის ეკლესიის დანგრევის მსურველები სხვამ აიძულა, რომ ასე მოქცეულიყვნენ?
 34. როდის გარდაიცვალა გრიგოლი?
 35. როდის დაიწერა ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება?
 36. ვინ დაეხმარა მერჩულეს, რომ,, ცხოვრება“ დაეწერა?
 37. რომელი წინასწარმეტყველის სიბრძნე არ შეასრულა ხანძთელმა? რატომ?
 38. რის გამო ადარებს ავტორი ხანძთელს ბიბლიურ აბრაამს?
 39. რას ნიშნავს -- მერჩულე?
 40. როდის და სად აღმოაჩინეს გ. მერჩულეს ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება?
 41. რომელ საუკუნეში ხდება მოქმედება ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრებაში“?
 42. რას დაჰპირდა გრიგოლი გაბრიელ დაფანჩულს
? 43. საიდან აღმოჩნდა გრიგოლი ოპიზაში?
 44. რას ნიშნავს ,, ჰაგიოს“ ?
 45. რომელ საუკუნემდე გრძელდება ძველი ქართული მწერლობის პირველი პერიოდი? 46. როდის შეიტყო გრიგოლმა აშოტის სიკვდილი?
 47. რომელ საუკუნეში დაიწერა იოანე საბანისძის ,,აბოს წამება“?
 48. რომელ ხელობას ფლობდა აბო?
 49. რომელი ფსალმუნი წაიკითხა აბომ სიკვდილის წინ?
 50. რატომ წავიდა დევნილი ნერსე აფხაზეთში? .

                                                                 ქართული ენა და ლიტერატურა  

1.       ი. ხუცესის ,,შუშანიკის წამებაში“ ვკითხულობთ : ,,მაშინ დაადგინნა მცველნი მის ზედა და ამცნო მათ, რაჲთა სიყმილითა მოკლან იგი. და ესრეთ ეტყოდა მათ: „გეტყჳ თქუენ, უკუეთუ ვინმე შევიდეს მისამამაკაცი, გინა დედაკაცი, იხილენით თავნი თქუენნი და ცოლნი და შვილნი და სახლნი თქუენნი, უბრალომცა ვარ, რაჲ გიყო თქუენ“

ა) რით დაემუქრა ვარსქენი დედოფალს?

ბ) ვის მიმართა ვარსქენმა ამ სიტყვებით?  დაწერეთ ამ მონაკვეთის პერიფრაზი.

2.  .წმიდამან შუშანიკ უკმოჰხედნა ერსა მას და ჰრქუა მათ:

„ნუ სტირთ, ძმანო ჩემნო და დანო ჩემნო და შვილნო ჩემნო, არამედ ლოცვასა მომიჴსენეთ. 

ა) ვინ არიან ის ადამიანები, ვისაც მიმართავს შუშანიკი და რატომ მოიხსენიებს ასეთი ფორმით?

ბ) რას გულისხმობს სიტყვა ,,ერსა“?

3.        თუალი ჰკიდა პიტიახშმან, სხუაჲ ვერღარაჲ სცალდა სიტყუად, ესთენ ოდენ ჰრქუა: „მტკი..“ და დადუმნა ხოლო და სივლტოლად იწყო სწრაფით. 

          ა) რომელი მხატვრული ფორმაა გამოკვეთილი ამ წინადადებაში?  განმარტე შენი სიტყვებით .

         ბ)  რას ნიშნავს ,,ოდენ“ და,, სივლტოლად“ ?

 4 .რამეთუ ექუსი წელი ციხესა მას შინა აღასრულა და წესიერებითა საღმრთოჲთა ყუაოდა.

 ა) რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვები? განმარტე.

  ბ)  რითი დაიმძიმა დედოფალმა ციხეში ცხოვრების პირობები?

5. საიდან  ვგებულობთ, რომ საბანისძე წამებულის თანამედროვეა?  მოიტანე  მაგალითი.

6.      საიდან მოხვდა აბო საქართველოში?

7.  1.  „ბრძნად მეტყველებაჲ ვეცხლი არს წმიდაჲ, ხოლო დუმილი - ოქროჲ რჩეული“, - ვითარცა თქვა

სოლომონ.

     ა)რატომ იხსენებს ბრძენის სიტყვებს მერჩულე?

   ბ) რას ნიშნავს ,,მერჩულე“ , განმარტე.

8.                ,,გამობრწყინდა სანთელი ესე დაუვსებელი ბრწყინვალეი ზედა სასანთლესა “

1.      საიდან არის ციტირება?

2.      რომელი მხატვრული ხერხია?

9.                 როგორი ნათესავი იყო საბა იშხნელი გრიგოლ ხანძთელისა?

10.            რა მიზნით და სად იმოგზაურა ხანძთელმა?

11.              ვისი სიმბოლიკაა  ,,მწყემსი“ ჰაგიოგრაფიულ მწერლობაში?

12         ,, მე ნაკლულევანებაი ჩემი არა მიფლობს დუმილად და უმჯობესად შემირაცხიეს,რაითა ვიტყოდი ღირსად ცხორებასა...“

1.      ვის ეკუთვნის ეს სიტყვები?

2.      ადამიანის რომელი თვისება ჩანს ამ მონაკვეთში?

3.      რას ნიშნავს ,,მიფლობს“?

13.   ,,აღზრდილ იყო სახლსა შინა სამეუფოსა“

1.ვინ იგულისხმება ამ ციტირებაში?

2. რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვა?

     14. ვინ მოიწადინა გრიგოლის ხუცესად კურთხევა?

          1. დედამ

          2. ხელმწიფემ

          3. მეფემ და სასულიერო პირებმა

          4. მეფემ, აღმზრდელებმა , დედამ და ერმა

15.  რატომ გადაწყვიტა ხანძთელმა ფარულად წასვლა ქართლიდან?

16.  ვინ იყო ცქირი?

17. ,,წმიდაო ღმრთისაო, დაღაცათუ დღითა უმრწემეს ხარ, საქმითა კულა უხუცეს ხარ ჩემსა“.

         1.  ვინ ვის მიმართავს ?

         2. რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვა?

18.   რატომ გაიმართა ჯავახეთის კრება?

      1. ვინ იყვნენ მისი ორგანიზატერები?

      2.  რას ნიშნავს ,,მამფალი“?

19.  ,, დაბეჭდული და დაუბეჭვდელი“ --  რას ნიშნავს?

20.    საიდან არის აღებული ეს სახისმეტყველება ---,, მეათერთმეტე მოქმედი ვენახისაი“

21.   სად გარდაიცვალა ხანძთელი?

22   რა უანდერძა სულიერ შვილებს  გრიგოლ ხანძთელმა ?

23. გაიხსენეთ, რა ბედი ეწია აშოტ კურაპალატის ,,სიძვის დიაცს“?

24.  ვინ იყო ზენონი და საქართველოს რომელი კუთხიდან მოვიდა იგი საძმოში?

25.  რა კომპრომისზე წავიდა ზენონი, როდის?

26.  რატომ არ მოეწონა ხანძთელს თეოდორესა და ქრისტეფორეს  წასვლა აფხაზეთში?

27.  რატომ არ მივიდა საბა იშხნელი ბაგრატ კურაპალატის მიწვევაზე?

28.  ვინ იყო გაბრიელ დაფანჩული?

29.  როდის გაიცნო აშოტ კურაპალატმა ხანძთელი?

30.   ვინ იყო მერეს მონასტრის წინამძღოლი?

31.  რა დამსახურება მიუძღვის ეფრემს ქართული ეკლესიის წინაშე?

32.  ვინ იყო მირეანი? 

33.  საიდან ვიგებთ, რომ ხანძთის ეკლესიის დანგრევის მსურველები სხვამ აიძულა, რომ ასე    მოქცეულიყვნენ?

34.   როდის გარდაიცვალა გრიგოლი?

35. როდის დაიწერა ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება?

36. ვინ დაეხმარა მერჩულეს, რომ,, ცხოვრება“  დაეწერა?

37.  რომელი წინასწარმეტყველის სიბრძნე არ შეასრულა ? რატომ?

38.  რის გამო ადარებს ავტორი ხანძთელს ბიბლიურ აბრაამს?

39. რას ნიშნავს  -- მერჩულე?

40. როდის და სად აღმოაჩინეს გ. მერჩულეს ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება?

41.  რომელ საუკუნეში ხდება მოქმედება  ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრებაში“?

42.  რას დაჰპირდა გრიგოლი გაბრიელ დაფანჩულს ?

43.   საიდან აღმოჩნდა გრიგოლი ოპიზაში?

44.  რას ნიშნავს ,, ჰაგიოს“ ?

45. რომელ საუკუნემდე გრძელდება ძველი ქართული მწერლობის პირველი პერიოდი?

46.  როდის შეიტყო გრიგოლმა აშოტის სიკვდილი?

47.  რომელ საუკუნეში დაიწერა  იოანე საბანისძის ,,აბოს წამება“?

48.  რომელ ხელობას ფლობდა აბო?

49.  რომელი ფსალმუნი წაიკითხა აბომ სიკვდილის წინ?

50. რატომ წავიდა  დევნილი ნერსე აფხაზეთში?

. 

                                                                 ქართული ენა და ლიტერატურა  

1.       ი. ხუცესის ,,შუშანიკის წამებაში“ ვკითხულობთ : ,,მაშინ დაადგინნა მცველნი მის ზედა და ამცნო მათ, რაჲთა სიყმილითა მოკლან იგი. და ესრეთ ეტყოდა მათ: „გეტყჳ თქუენ, უკუეთუ ვინმე შევიდეს მისამამაკაცი, გინა დედაკაცი, იხილენით თავნი თქუენნი და ცოლნი და შვილნი და სახლნი თქუენნი, უბრალომცა ვარ, რაჲ გიყო თქუენ“

ა) რით დაემუქრა ვარსქენი დედოფალს?

ბ) ვის მიმართა ვარსქენმა ამ სიტყვებით?  დაწერეთ ამ მონაკვეთის პერიფრაზი.

2.  .წმიდამან შუშანიკ უკმოჰხედნა ერსა მას და ჰრქუა მათ:

„ნუ სტირთ, ძმანო ჩემნო და დანო ჩემნო და შვილნო ჩემნო, არამედ ლოცვასა მომიჴსენეთ. 

ა) ვინ არიან ის ადამიანები, ვისაც მიმართავს შუშანიკი და რატომ მოიხსენიებს ასეთი ფორმით?

ბ) რას გულისხმობს სიტყვა ,,ერსა“?

3.        თუალი ჰკიდა პიტიახშმან, სხუაჲ ვერღარაჲ სცალდა სიტყუად, ესთენ ოდენ ჰრქუა: „მტკი..“ და დადუმნა ხოლო და სივლტოლად იწყო სწრაფით. 

          ა) რომელი მხატვრული ფორმაა გამოკვეთილი ამ წინადადებაში?  განმარტე შენი სიტყვებით .

         ბ)  რას ნიშნავს ,,ოდენ“ და,, სივლტოლად“ ?

 4 .რამეთუ ექუსი წელი ციხესა მას შინა აღასრულა და წესიერებითა საღმრთოჲთა ყუაოდა.

 ა) რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვები? განმარტე.

  ბ)  რითი დაიმძიმა დედოფალმა ციხეში ცხოვრების პირობები?

5. საიდან  ვგებულობთ, რომ საბანისძე წამებულის თანამედროვეა?  მოიტანე  მაგალითი.

6.      საიდან მოხვდა აბო საქართველოში?

7.  1.  „ბრძნად მეტყველებაჲ ვეცხლი არს წმიდაჲ, ხოლო დუმილი - ოქროჲ რჩეული“, - ვითარცა თქვა

სოლომონ.

     ა)რატომ იხსენებს ბრძენის სიტყვებს მერჩულე?

   ბ) რას ნიშნავს ,,მერჩულე“ , განმარტე.

8.                ,,გამობრწყინდა სანთელი ესე დაუვსებელი ბრწყინვალეი ზედა სასანთლესა “

1.      საიდან არის ციტირება?

2.      რომელი მხატვრული ხერხია?

9.                 როგორი ნათესავი იყო საბა იშხნელი გრიგოლ ხანძთელისა?

10.            რა მიზნით და სად იმოგზაურა ხანძთელმა?

11.              ვისი სიმბოლიკაა  ,,მწყემსი“ ჰაგიოგრაფიულ მწერლობაში?

12         ,, მე ნაკლულევანებაი ჩემი არა მიფლობს დუმილად და უმჯობესად შემირაცხიეს,რაითა ვიტყოდი ღირსად ცხორებასა...“

1.      ვის ეკუთვნის ეს სიტყვები?

2.      ადამიანის რომელი თვისება ჩანს ამ მონაკვეთში?

3.      რას ნიშნავს ,,მიფლობს“?

13.   ,,აღზრდილ იყო სახლსა შინა სამეუფოსა“

1.ვინ იგულისხმება ამ ციტირებაში?

2. რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვა?

     14. ვინ მოიწადინა გრიგოლის ხუცესად კურთხევა?

          1. დედამ

          2. ხელმწიფემ

          3. მეფემ და სასულიერო პირებმა

          4. მეფემ, აღმზრდელებმა , დედამ და ერმა

15.  რატომ გადაწყვიტა ხანძთელმა ფარულად წასვლა ქართლიდან?

16.  ვინ იყო ცქირი?

17. ,,წმიდაო ღმრთისაო, დაღაცათუ დღითა უმრწემეს ხარ, საქმითა კულა უხუცეს ხარ ჩემსა“.

         1.  ვინ ვის მიმართავს ?

         2. რას ნიშნავს ხაზგასმული სიტყვა?

18.   რატომ გაიმართა ჯავახეთის კრება?

      1. ვინ იყვნენ მისი ორგანიზატერები?

      2.  რას ნიშნავს ,,მამფალი“?

19.  ,, დაბეჭდული და დაუბეჭვდელი“ --  რას ნიშნავს?

20.    საიდან არის აღებული ეს სახისმეტყველება ---,, მეათერთმეტე მოქმედი ვენახისაი“

21.   სად გარდაიცვალა ხანძთელი?

22   რა უანდერძა სულიერ შვილებს  გრიგოლ ხანძთელმა ?

23. გაიხსენეთ, რა ბედი ეწია აშოტ კურაპალატის ,,სიძვის დიაცს“?

24.  ვინ იყო ზენონი და საქართველოს რომელი კუთხიდან მოვიდა იგი საძმოში?

25.  რა კომპრომისზე წავიდა ზენონი, როდის?

26.  რატომ არ მოეწონა ხანძთელს თეოდორესა და ქრისტეფორეს  წასვლა აფხაზეთში?

27.  რატომ არ მივიდა საბა იშხნელი ბაგრატ კურაპალატის მიწვევაზე?

28.  ვინ იყო გაბრიელ დაფანჩული?

29.  როდის გაიცნო აშოტ კურაპალატმა ხანძთელი?

30.   ვინ იყო მერეს მონასტრის წინამძღოლი?

31.  რა დამსახურება მიუძღვის ეფრემს ქართული ეკლესიის წინაშე?

32.  ვინ იყო მირეანი? 

33.  საიდან ვიგებთ, რომ ხანძთის ეკლესიის დანგრევის მსურველები სხვამ აიძულა, რომ ასე    მოქცეულიყვნენ?

34.   როდის გარდაიცვალა გრიგოლი?

35. როდის დაიწერა ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება?

36. ვინ დაეხმარა მერჩულეს, რომ,, ცხოვრება“  დაეწერა?

37.  რომელი წინასწარმეტყველის სიბრძნე არ შეასრულა ? რატომ?

38.  რის გამო ადარებს ავტორი ხანძთელს ბიბლიურ აბრაამს?

39. რას ნიშნავს  -- მერჩულე?

40. როდის და სად აღმოაჩინეს გ. მერჩულეს ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრება?

41.  რომელ საუკუნეში ხდება მოქმედება  ,,გრიგოლ ხანძთელის ცხოვრებაში“?

42.  რას დაჰპირდა გრიგოლი გაბრიელ დაფანჩულს ?

43.   საიდან აღმოჩნდა გრიგოლი ოპიზაში?

44.  რას ნიშნავს ,, ჰაგიოს“ ?

45. რომელ საუკუნემდე გრძელდება ძველი ქართული მწერლობის პირველი პერიოდი?

46.  როდის შეიტყო გრიგოლმა აშოტის სიკვდილი?

47.  რომელ საუკუნეში დაიწერა  იოანე საბანისძის ,,აბოს წამება“?

48.  რომელ ხელობას ფლობდა აბო?

49.  რომელი ფსალმუნი წაიკითხა აბომ სიკვდილის წინ?

 შეფასების სქემების შექმნა და გამოყენება

რა არის შეფასების სქემა
შეფასების სქემა არის მკაცრად განსაზღვრული კრიტერიუმებისა და მათი გამოყენების წესების ერთობლიობა, რომლის მიხედვითაც ფასდება მოსწავლის აკადემიური მოსწრება.
არსებობს სხვადასხვა ტიპისა და დანიშნულების შეფასების სქემები. მასწავლებელი ქმნის და იყენებს მათ იმისდა მიხედვით, რას ისახავს მიზნად კონკრეტული შეფასება. განასხვავებენ ანალიტიკურ, ჰოლისტურ, ზოგად და კონკრეტულ შეფასების სქემებს.

ზოგჯერ შეფასების სქემის ორ ან მეტ დამოუკიდებელ მახასიათებლად დაყოფა აუცილებელი არ არის ან უბრალოდ ვერ ხერხდება. ამ შემთხვევაში მასწავლებელი ქმნის ან იყენებს ჰოლისტურ შეფასების სქემას. ჰოლისტური შეფასების სქემის გრაფები აერთიანებს ყველა კრიტერიუმსა და მახასიათებელს, რის მიხედვითაც მასწავლებელს სურს, მაგალითად, ნაწერის შეფასება. მოსწავლის პასუხის ხარისხი ფასდება ზოგადად და არა კონკრეტული მახასიათებლების მიმართ. გთავაზობთ თხზულების ჰოლისტური შეფასების სქემის ნიმუშს:
ჰოლისტური შეფასების სქემა
დავალების მოთხოვნას პასუხობს სრულად. აზრი მკაფიოდ და თანამიმდევრულად არის გადმოცემული. გრამატიკა და ლექსიკა მოთხოვნის შესაბამისია. შეცდომების რაოდენობა უმნიშვნელოა.
8-10
დავალების მოთხოვნას პასუხობს ნაწილობრივ. აზრი თანამიმდევრულად მხოლოდ ზოგ შემთხვევაშია გადმოცემული. გრამატიკა და ლექსიკა მოთხოვნაზე მარტივია. შეცდომების რაოდენობა ზოგ შემთხვევაში ხელს უშლის აზრის გაგებას.
6-7
დავალების მოთხოვნას პასუხობს მცირედ. აზრის გაგება ჭირს. წინადადებების უმეტესობაში არის გრამატიკული და ლექსიკური შეცდომები.
4-5
ნაწერი დავალებას არ პასუხობს, ან აზრის გაგება შეუძლებელია, ან ფურცელი ცარიელია.
1-3
მასწავლებელმა, პედაგოგიური საჭიროებიდან გამომდინარე, შეფასების სქემა შეიძლება შეიქმნას:
● დავალებათა ან უნარ-ჩვევათა ერთობლიობის შესაფასებლად - ზოგადი შეფასების სქემა;
● ერთი კონკრეტული დავალების შესაფასებლად - კონკრეტული შეფასების სქემა.

მაგალითად, თუ, სტანდარტის შესაბამისად, მასწავლებლის მიზანია მოსწავლეებში პრეზენტაციის ან ინფორმაციის მოძიების უნარის განვითარება, იგი ქმნის ან იყენებს შეფასების სქემას, რომლის გამოყენება შესაძლებელია მრავალჯერ


შეფასების სქემების მრავალფეროვნების მიუხედავად, მოთხოვნები მათ მიმართ ერთნაირია:
● რუბრიკები/კრიტერიუმები ერთმნიშვნელოვნად და მკაფიოდ უნდა იყოს ჩამოყალიბებული /სანდო/;
● შეფასების სქემა უნდა ამოწმებდეს მხოლოდ იმას, რის შემოწმებასაც ისახავს მიზნად და სხვას არაფერს /ვალიდური/;
● მოსწავლეები წინასწარ უნდა იცნობდნენ (და/ან მონაწილეობდნენ სქემის შექმნაში) იმ შეფასების სქემას, რომლითაც მათი ცოდნა ფასდება /გამჭვირვალე/.
შევაჯამოთ ყოველივე ზემოთქმული:
● შეფასების სქემები არის მკაცრად განსაზღვრული კრიტერიუმებისა და მათი გამოყენების წესების ერთობლიობა, რომლის მიხედვითაც ფასდება მოსწავლის მოსწრება ამა თუ იმ აქტივობაში ან საგანში.
● არსებობს სხვადასხვა ტიპისა და დანიშნულების შეფასების სქემები. იმისდა მიხედვით, რა მიზანს ისახავს კონკრეტული შეფასება და როგორ მიიღწევა ეს მიზანი, გაასხვავებენ ანალიტიკურ და ჰოლისტურ ზოგად და კონკრეტულ შეფასების სქემებს.
● დროის გარკვეული მონაკვეთის განმავლობაში ერთი და იმავე შეფასების სქემის სისტემატური გამოყენება და შედეგების შედარება მოსწავლის განვითარების ეფექტური საშუალებაა.
● სასურველია, მასწავლებელმა შეფასების სქემის შექმნის პროცესში ჩართოს მოსწავლეები. ეს მათ უკეთ მიახვედრებს, რას ითხოვენ მათგან.


               მოსწავლეთა შეფასება საკმაოდ ფაქიზი თემაა. შეფასების პრინციპების დაცვა შეფასების პროცესს უმტკივნეულოს ხდის. მნიშვნელოვანია, მოსწავლეს საკუთარი ცოდნის შეფასების მიმართ სამართლიანობის გრძნობა ჩამოუყალიბდეს.

                                          მასწავლებლის თვითშეფასების კითხვარი :

როგორ ვხელმძღვანელობ (ან ვხელმძღვანელობ თუ არა) გაკვეთილის დაგეგმვისას სასწავლო გეგმით განსაზღვრული სტანდარტით?

·როგორ შევიმუშავებ გაკვეთილის დაგეგმვისას (ან შევიმუშავებ თუ არა) შეფასების სტრატეგიას და ინსტრუმენტებს?

·ვიყენებ თუ არა მრავალფეროვან შეფასების ინსტრუმენტებს სწავლის შედეგის და აკადემიური მიღწევის სტანდარტის შესაბამისად?

·რა დროს ვუთმობ შეფასებას?

·მოსწავლეებს ყოველთვის ვაცნობ და ვუხსნი გაკვეთილის მიზნებს?

·ვაძლევ თითოეულ მოსწავლეს უკუკავშირს ზეპირად და წერილობით?

·რა დამხმარე მასალას ვიყენებ?

·რა აქტივობებს ვიყენებ სპეციფიკური მიზნით?

·რა სტრატეგიას ვიყენებ საშუალო და სუსტ ბავშვებთან მუშაობისთვის?

·აკადემიური პასუხისმგებლობის გარდა რა ვალდებულებებს ვასრულებ?

·როგორ ვიყენებ საგაკვეთილო "ფანჯარას”?

·რა მეთოდებით ვუწყობ ხელს მოსწავლეების მოტივაციის ამაღლებას, რათა მათ მონაწილეობა მიიღონ კლასგარეშე აქტივობებში?

·კლასის მართვის რა მეთოდებს ვიყენებ?

·ვთანამშრომლობ კოლეგებთან, რათა უკეთ გავიგო მოსწავლეთა აკადემიური მოსწრების დონე სხვადასხვა კლასში?

·როგორ ვმუშაობ მშობლებთან?

·რა სახით შეიძლება პოზიტიური სასწავლო გარემოს შექმნა?

·როგორ ვინარჩუნებ სისუფთავეს კლასში?

·როგორ ვიცავ ვადებს?

                   შემაჯამებელი წერა                                                                                                                   ( მე-12 კლასი )

                                                                     მოსწავლის სახელი და გვარი    ___________________________________

           გალაკტიონი იმდენად მარტოსული გახლდათ, იმდენად თავისებური და განსხვავებული, – მასთან დაახლოება და გაშინაურება, მისი გაცნობა და შეცნობა შეუძლებელი იყო. ჩაუწერია კიდეც:-თქვენ რომ გგონიათ, ის არ ვარო. მე ვიცნობდი…. თუმცა სჯობია დავაზუსტოთ: მეც ვიცნობდი…. რადგან იგი მთელი საქართველოს რჩეული ნაცნობი იყო და ყოველი თბილისელის განუყრელი თანამგზავრი. ყოველთვის ჩვენთან იყო, ჩვენს გვერდით, როგორც რუსთაველის ძეგლი და გამზირი, როგორც მტკვარი, როგორც მთაწმინდა.
მეც თბილისის ქუჩებიდან ვიცნობდი.
ბევრჯერ შევხვედრივარ და ავდევნებივარ.
              როგორც პატარა ბავშვი ვეებერთელა მონასტერს, ისე ვუვლიდი გარშემო, და რაკი მონასტერს კაი ვერ ვუპოვნე, ფეხისწვერებზე ვდგებოდი, რათა მაღალი სარკმლიდან მაინც მომეკრა თვალი, რა ხდებოდა კედლებს იქით…
ერთ მშვენიერ დღეს კი ამ ტაძარში აღმოვჩნდი და ეკლესიაში პირველად შესული ბიჭივით დავიბენი.როდესაც დავმშვიდდი და თვალი კედლებსა და თაღებს შევაჩვიე, გავოცდი: კვლავ ტაძრის წინ ვიდექი , ტაძარში ტაძარი დამხვდა, და ეს ტაძარი მეტი იდუმალებით იყო მოცული, რადგან არც კარი გააჩნდა, არც სარკმელი და შიგ ფეხი არავის დაედგა:
_მე აღვაგე ტაძარი, ტაძარი ჩემი ტანჯვა-წამების, რომელშიც შესვლა არ შეუძლია, ჩემს გარდა, არავის.

                                                                                                                                                                              ვახტანგ ჯავახაძე

1.       როგორ ახასიათებს ვახტანგ ჯავახაძე გალაკტიონს ?  ( იმსჯელეთ )

2.        რა მხატვრული თავისებურება გააჩნია მოცემულ ტექსტს ? (  იმსჯელეთ )

                       შემაჯამებელი წერა                                                      X კლასი

  მოსწ                             მოსწავლის სახელი და გვარი                          _______________

1.      

                                        1.   ესე ამბავი სპარსული, ქართულად ნათარგმანები,
ვით მარგალიტი ობოლი, ხელის-ხელ საგოგმანები,
ვპოვე და ლექსად გარდავთქვი, საქმე ვქმენ საჭოჭმანები.

ა) განმარტე, როგორ გესმის ამ სტროფის შინაარსი .

      2.   ცხენთა მათთა ნატერფალნი მზესა შუქთა წაუხმიდეს.
        მიჰხოცდეს და მიისროდეს, მინდორს სისხლთა მიასხმიდეს

        ა) რა არ შეიძლება მოხდეს რეალობაში ამ სტროფის მიხედვით ?

             ბ) როდის ხდება ეს მოქმედება ?

3.  ესეა მონა შერმადინ, ზემოთცა სახელ-დებული,
თანა-შეზრდილი, ერთგული და მისთვის თავ-დადებული.
მან არ იცოდა აქამდის მის ყმისა ცეცხლი დებული,
აწ გაუცხადა სიტყვები მის მზისა იმედებული.

 ა)  ამ შემთხვევაში რას ნიშნავს მონა?

ბ)  რა არ იცოდა შერმადინმა ?

გ) რომელი მხატვრული ფორმებია ამ სტროფში ?

4. “პირველ, ყმა ვარ, წასლვა მინდა პატრონისა სამსახურად, -
ხამს მეფეთა ერთგულობა, ყოფა გვმართებს ყმასა ყმურად.

   ა )  ვინ და სად მიდის ? 

ბ)  ვინ და რატომ არის ყმა ?

5. ყმამან უთხრა: “მომისმინე, მართლად გითხრობ, არა ჭრელად:
რა  მიჯნური ველთა რბოდეს, მარტო უნდა გასაჭრელად.
მარგალიტი არვის მიჰხვდეს უსასყიდლოდ, უვაჭრელად,
კაცი ცრუ და მოღალატე ხამს ლახვრითა დასაჭრელად.

 ა ) რა მნიშვნელობით არის ხაზგასმული სიტყვა ?

ბ)  სადაური სიტყვაა და რას ნიშნავს მიჟნური ?

გ) რომელ აფორიზმში იგულისხმება არაბეთის მეფე ?

დ) რას ნიშნავს ჭრელად საუბარი ?

6.  ახალმან ფიფქმან დათოვა, ვარდი დათრთვილა, დანასა;

მოუნდის გულსა დაცემა, ზოგჯერ მიჰმართის დანასა;
თქვის: “ჭირი ჩემი სოფელმან ოთხმოცდაათი ანასა,
მოვჰშორდი ლხინსა ყველასა, ჩანგსა, ბარბითსა და ნასა!»

ა) რომელი მხატვრული ხერხია პირველ ტაეპში ?

ბ) ვის და რატომ სურდა თავის მოკვლა ?

გ) შენი სიტყვებით გადმოეცი ხაზგასმული წინადადების შინაარსი .

დ) რომელი მხატვრული ფორმაა მესამე ტაეპში ?

7. “ასმათ ფარდაგსა აზიდნა, გარე ვდეგ მოფარდაგულსა;
ქალსა შევხედენ, ლახვარი მეცა ცნობასა და გულსა.
მოვიდა, მივსცნე დურაჯნი, მთხოვა ცეცხლითა დაგულსა.
ვამე, მას აქათ სახმილსა დავუწვავ ნიადაგულსა!

ა) სად და როდის ხდება აღნიშნული მოქმედება ?

ბ)რომელია  იდიომი ? ( განმარტე მისი მნიშვნელობა )

გ)  რით არის შეწუხებული ამ სრტოფის სუბიექტი?

8. ხატაეთს მყოფნი მოვიდეს, მათგან მოსლვისა დრონია,
სიტყვანი შემოეთვალნეს ლაღნი და უკადრონია:
«არცა თუ ჩვენ ვართ ჯაბანნი, არც ციხე-უმაგრონია,
ვინ არის თქვენი ხელმწიფე? ჩვენზედა რა პატრონია?» 

ა) რას ამბობენ  ხატაელები?

ბ) რა იგულისხმება  ხაზგასმულ ფრაზაში?

9. «სიცრუე და ორპირობა ავნებს ხორცსა, მერმე სულსა».

ა)  ქრისტეს რომელ მცნებას იმეორებს ეს აფორიზმი?

10.  «სიყვარული აღგვამაღლებს», ვით ეჟვანნი, ამას ჟღერენ,
შენ არ სჯერხარ, უსწავლელნი კაცნი ვითმცა შევაჯერენ!

ა)   რა არ სჯერა როსტევანს?

ბ) რომელი ეპიზოდიდან არის ეს სტრიქონები?

12.

მე 12 კლასის ტესტები 

https://drive.google.com/drive/my-drive

მე 11 კლასის ტესტები

https://docs.google.com/document/d/1QDCYTL2F2Qr47QHw9CA6v18dDqpz6EkAEigAoUdgFr4/edit

შემაჯამებელი წერა                                                                                              გისურვებთ   წარმატებებს!

 VIII კლასი  

 ქართული ენა და ლიტერატურა

1.      რა არის პერიფრაზი?                 ნებისმიერი ტექსტიდან მოიტანე მაგალითი .

2.      რა არის მხატვრული ნაწარმოების ფაბულა?                დაასახელე მაგალითი.

3.       გადმოეცი ნიკო ლორთქიფანიძის მოთხრობის ( ,,დადიანის ასული და მათხოვარი“) თემა.

4.       რა დაედო საფუძვლად  ლუკა რაზიკაშვილის ცნობილ ლექსს ,,რამ შემქმნა ადამიანად“

5.       რა ჰქვია იმ თვისებას, რამაც ვეფხვის დედასთან წასვლის გადაწყვეტილება მიაღებინა ადამიანს?

6.       დაასახელე სამი ფრაზეოლოგიზმი და განმარტე.

7.                  7.    როდის ხდება მოქმედება  რ. ინანიშვილის ნოველაში ,,პატარა ბიჭი გოლგოთაზე?“

           რა იცით ამ პერიოდის შესახებ?

      

8.          რა თავისებურებები ახასიათებს ესეს?

9.      რატომ არის ნ.ბარათაშვილის პოეზია კლასიკა?

10.  ,, სახელის ხე საჩრდილობლად წყლისა პირსა სამე დარგოს“ .   რომელი მხატვრული  ფორმაა?

11.  ილიას პოემა ,,აჩრდილში“ ვინ ამბობს ამ სიტყვებს:

,,მარად და ყველგან, საქართველოვ, მე ვარ შენთანა!“

12.   ნივრის წვენი ჯანმრთელობისათვის სასარგებლოა.    რომელ სიტყვაში მოხდა ფონეტიკური მოვლენა? რა ჰქვია მას და რომელ ბრუნვებში ხდება?

13.    რა განასხვავებს სახელზმნას ზმნისაგან? დაასახელე მაგალითები.

გაკვეთილის გეგმის შეფასების სქემა 

	1 არადამაკმაყოფილებელი	2 დამაკმაყოფილებელი	3 კარგი
საგაკვეთილო მიზანი და შედეგი	მიზანი არის ზოგადი და არარეალისტური, არ არის გაზომვადი რთული შესაფასებელია; არ შეესაბამება ესგ-ს მისაღწევ შედეგს	მიზანი გამომდინარეობს ესგ-ს მისაღწევი შედეგებიდანმაგრამ დროში ძნელად მისაღწევი და/ან აკლია კონკრეტულობა.	მიზანი არის ფორმულირებული კონკრეტულად და რეალისტურად. იგი არის გაზომვადი და შეფასებადი და სრულად აღწერს ესგ-ს განსაზღვრულ შედეგს.
აქტივობების თანმიმდევრობა  და სავარაუდო დრო	აქტივობები არ უწყობს ხელს დასახული მიზნის	აქტივობები ნაწილობრივ უწყობს ხელს დასახული მიზნის მიღწევას;	აქტივობები სრულიად უწყობს ხელს დასახული მიზნის მიღწევას;
მეთოდები, კლასის ორგანიზების ფორმები	სასწავლო მიზნები შეუსაბამოა აქტივობებთან, ხოლო კლასის ორგანიზების ფორმები - მეთოდებთან	სასწავლო მეთოდები შესაბამისობაშია აქტივობებთან, მაგრამ სწორად არ არის შერჩეული კლასის ორგანიზების ფორმები. ან ზოგიერთი მეთოდი აქტივობის არაადეკვატურია, თუმცა სწორად არის შერჩეული ორგანიზების ფორმები.	სასწავლო მეთოდები სრულ შესაბამისობაშია აქტივობებთან, ხოლო, კლასის ორგანიზების ფორმები - მეთოდებთან.
რესურსები	რესურსები არ არის მითითებული	მითითებული რესურსები მწირია	მითითებულია ყველა აუცილებელი რესურსი, რომლებიც მასწავლებელმა გამოიყენა გაკვეთილის დაგეგმვისას და გამოიყენებს გაკვეთილის ჩატარებისას.
ინტეგრირება*	საგანთაშორისი ინტეგრირება ხელოვნურია და თვითმიზნური	საგანთაშორისი ინტეგრირება ჩანს, თუმცა არ არის გათვალისწინებული ინტეგრირებული საგნების ესგ-თი განსაზღვრული შედეგები.	საგანთაშორისი ინტეგრირება ლოგიკურია, გათვალისწინებულია ინტეგრირებული საგნების ესგ-თი განსაზღვრული შედეგები.
შეფასება	არ აქვს განსაზღვრული მიზნის შესაბამისი შეფასების მეთოდები. გეგმას არ ახლავს შეფასების რუბრიკები.	განსაზღვრულია მიზნის შესაბამისი შეფასების მეთოდი/მეთოდები, მაგრამ არ ახლავს შეფასების რუბრიკა/რუბრიკები. ან შეფასების მოცემული მეთოდებიდან ზოგიერთი არაადეკვატურია, ახლავს შეფასების რუბრიკები.	განსაზღვრულია მიზნის შესაბამისი შეფასების მეთოდები, ახლავს კარგად მისაგადებული შეფასების რუბრიკები.

v  ინტეგრირების კომპონენტი გათვალისწინებული იქნება მხოლოდ ინტეგრირებული გაკვეთილის შეფასებისას

საგაკვეთილო პროცესის შეფასების სქემა

	1 არადამაკმაყოფილებელი	2 დამაკმაყოფილებელი	3 კარგი
მიზანი	ჩატარებულმა გაკვეთილმა ვერ უზრუნველყო განსაზღვრული მიზნის მიღწევა	ჩატარებულ გაკვეთილზე ნაწილობრივ იყო მიღწეული დასახული მიზანი/მიზნები	ჩატარებულ გაკვეთილზე სრულად იყო მიღწეული დასახული მიზანი/მიზნები
აქტივობები, სწავლების მეთოდები და რესურსი	გამოყენებულმა აქტივობებმა, სასწავლო მეთოდებმა და რესურსებმა ვერ უზრუნველყო მოსწავლეთა ჩართულობა და სასწავლო შედეგის მიღწევა	გამოყენებულმა აქტივობებმა, სასწავლო მეთოდებმა და რესურსებმა მხოლოდ ნაწილობრივ უზრუნველყო მოსწავლეთა ჩართულობა და სასწავლო შედეგის მიღწევა	გამოყენებულია ერთმანეთთან ლოგიკურად დაკავშირებული აქტივობები და მეთოდები, რომლების უზრუნველყოფს ყველა მოსწავლის მაქსიმალურ ჩართულობასა და სასწავლო შედეგის მიღწევას, რესურსების გამოყენებით ზრდის გაკვეთილის ეფექტიანობას. საჭიროების შემთხვევაში მასწავლებელი ახერხებს წინასწარ დაგეგმილი აქტივობებისა და/ან მეთოდების მოდიფიცირებას
შეფასება	მასწავლებლის შეფასება არაეფექტიანია, შემოიფარგლება მხოლოდ არაფრისმთქმელი უკუკავშირით, კომენტარით. გამოყენებული შეფასების მეთოდები ვერ აფასებს, მიღწეულია თუ არა შედეგი	გამოყენებული შფასების მეთოდები ნაწილობრივ აფასებს, მიღწეულია თუ არა შედეგი, მასწავლებლის უკუკავშირი ადეკვატურია ან მეთოდები აფასებს მიღწეულ შედეგს, მაგრამ მასწავლებლის უკუკავშირით/კომენტარი არაფრისმთქმელია.	ეფექტურად იყენებს განმავითარებელ და განმსაზღვრელ შეფასებებს. გამოყენებული შეფასების მეთოდები ზუსტად აფასებს, მიღწეული არის თუ არა შედეგი
საკლასო მენეჯმენტი	მასწავლებელი ვერ მართავს კლასს, სწორად ვერ ანაწილებს აქტივობებისათვის გამოყოფილ დროს.	მასწავლებელს ზოგიერთ შემთხვევაში უჭირს დროის მართვა და/ან მის მიერ გამოყენებული კლასის მართვის სტრატეგიები ნაკლებად ეფექტიანია	მასწავლებელი კლასში მიზნობრივად ანაწილებს დროს და ქმნის ისეთ სასწავლო სიტუაციებს, რომლებიც უზრუნველყოფს თვითრეგულირებად დისციპლინას.

საგაკვეთილო პროცესის შეფასების სქემა

	1	2	3
მოქნილობა /კრეატიულობა	მასწავლებელს არ აქვს ლავირების უნარი _ იგი მოჰყვება დაგეგმილ აქტივობებს, მიუხედავად იმისა, გადის თუ არა შედეგზე	მასწავლებელს ნაკლებად აქვს ან არაეფექტურად ამჟღავნებს ლავირების უნარს	მასწავლებელს აქვს ლავირების უნარი - მას შეუძლია დაგეგმილი აქტივობების შეცვლა შექმნილი რეალიების შესაბამისად
აქტივობები და სწავლების მეთოდები	აქტივობები და მეთოდები ერთფეროვანია და მოუქნელი. ვერ უზრუნველყოფს მოსწავლეთა ჩართულობასა და მათში მოტივაციის ამაღლებას, ვერ უზრუნველყოფს სასწავლო შედეგის მიღწევას.	გამოყენებულია რამდენიმე სხვადასხვა ტიპის აქტივობა და მეთოდი, რომლებიც უზრუნველყოფს მოსწავლეთა ძირითადი ბირთვის ჩართულობასა და მოტივაციის ამაღლებას, ნაწილობრივ უზრუნველყოფს სასწავლო შედეგის მიღწევას.	მოქნილად არის გამოყენებული მრავალფეროვანი, ერთმანეთთან ლოგიკურად დაკავშირებული აქტივობები და მეთოდები, რომლებიც მაქსიმალურად უზრუნველყოფს ყველა მოსწავლის ჩართულობასა და მათში მოტივაციის ამაღლებას, სასწავლო შედეგის მიღწევას.
რესურსები	არ იყენებს/ არაეფექტურად იყენებს სკოლაში არსებულ რესურსებს.	იყენებს სკოლაში არსებულ რესურსებს, თუმცა თავად იშვიათად მოიძიებს და ქმნის მას.	მაქსიმალურად ეფექტურად იყენებს სკოლაში არსებულ, მის მიერ მოძიებულ და შექმნილ რესურსებს.
შეფასება	მის მიერ გამოყენებული შეფასების ტიპები არაადეკვატურია, ხოლო გამოყენებული შეფასების მეთოდები ვერ აფასებს მიღწეულია თუ არა შედეგი.	ნაკლებად ეფექტურად იყენებს განმავითარებელ და განმსაზღვრელ შეფასებებს. გამოყენებული შეფასების მეთოდები ნაწილობრივ აფასებს, მიღწეული არის თუ არა შედეგი.	ეფექტურად იყენებს განმავითარებელ და განმსაზღვრელ შეფასებებს. გამოყენებული შეფასების მეთოდები ზუსტად აფასებს, მიღწეული არის თუ არა შედეგი.
კლასის მართვა	კლასი ქაოტურია. მასწავლებელს არ აქვს შემუშავებული გაკვეთილზე ქცევის წესები. მასწავლებელი მოსწავლის მიმართ	კლასი ნაწილობრივ არის ჩართული საგაკვეთილო პროცესში, მოსწავლეთა ნაწილის ქცევა დესტრუქციულია. მასწავლებელი ცდილობს	მოსწავლეები სრულად არიან ჩართული საგაკვეთილო პროცესში, დისციპლინა თვითრეგულირებადია. მცირე დარღვევის

გაკვეთილის გეგმის შეფასების სქემა

	1	2	3
საგაკვეთილო მიზანი და შედეგი	მიზანი არის ზოგადი და არარეალისტური, არ არის გაზომვადი და შეფასებადი; არ აღწერს შესაბამის სასწავლო შედეგს	მიზანი არის ფორმულირებული კონკრეტულად, მაგრამ ნაკლებ რეალისტური და გაზომვადია; ბოლომდე ვერ აღწერს შესაბამის სასწავლო შედეგს.	მიზანი არის ფორმულირებული კონკრეტულად და რეალისტურად; იგი არის გაზომვადი და შეფასებადი; სრულად აღწერს შესაბამის სასწავლო შედეგს.
აქტივობები, მეთოდები, კლასის ორგანიზების ფორმები	აქტივობები არ უწყობს ხელს დასახული მიზნის მიღწევას; სასწავლო მეთოდები შეუსაბამოა აქტივობებთან, ხოლო კლასის ორგანიზების ფორმები მეთოდებთან	აქტივობები ნაკლებად უწყობს ხელს დასახული მიზნის მიღწევას; სასწავლო მეთოდები ნაწილობრივ შესაბამისობაშია აქტივობებთან, ხოლო კლასის ორგანიზების ფორმები მეთოდებთან	აქტივობები სრულად უწყობს ხელს დასახული მიზნის მიღწევას; სასწავლო მეთოდები სრულ შესაბამისობაშია აქტივობებთან, ხოლო კლასის ორგანიზების ფორმები მეთოდებთან
შეფასება	შეფასების ტიპები და მეთოდები საერთოდ არ არის მოცემული, ან ვერ განსაზღვრავს, მიღწეულია თუ არა შედეგი.	მოცემულია შეფასების ტიპები და მეთოდები, რომლებიც  ნაწილობრივ განსაზღვრავს, მიღწეულია თუ არა შედეგი.	კონკრეტულას არის მოცემული შეფასების ტიპები და მეთოდები, რომლებიც  ზუსტად განსაზღვრავს, მიღწეულია თუ არა შედეგი.
თვითშეფასება	გაკვეთილის გეგმას თან არ ახლავს მასწავლებლის თვითშეფასების რუბრიკა/ ახლავს, თუმცა იმდენად ზოგადი და ბუნდოვანია, რომ საშუალებას არ აძლევს გააანალიზოს მის მიერ ჩატარებული გაკვეთილი.	გაკვეთილის გეგმას თან  ახლავს მასწავლებლის თვითშეფასების რუბრიკა, რომელიც ნაწილობრივ აძლევს საშუალებას გააანალიზოს მის მიერ ჩატარებული გაკვეთილი.	გაკვეთილის გეგმას თან  ახლავს მასწავლებლის თვითშეფასების რუბრიკა, რომელიც სრულად  აძლევს საშუალებას გააანალიზოს მის მიერ ჩატარებული გაკვეთილი.

კომენტარი:

რა არის პრეზენტაცია?

პრეზენტაცია არის რაიმე საკითხისსაჯარო წარდგენა აუდიტორიის წინაშე. მისი მიზანია, გავაცნოთ საკუთარი საქმიანობა ადამიანების გარკვეულ წრეს. მასწავლებელს ხშირად უხდება პრეზენტაციის ჩატარება სხვადასხვა აუდიტორიის - მოსწავლეებისა თუ მათი მშობლების, კოლეგებისა თუ სკოლის ხელმძღვანელობის - წინაშე.

რა უნდა გავითვალისწინოთ პრეზენტაციის მომზადებისა და წარმართვისას

პრეზენტაციის დაგეგმვა

სანამ პრეზენტაციისთვის მზადებას დავიწყებდეთ, უნდა გავითვალისწინოთ შემდეგი საკითხები:

აუდიტორია

მომხსენებლის უმთავრესი ამოცანა აუდიტორიის დაინტერესებაა, ამიტომ გამოსვლის დაგეგმვისას უნდა გავითვალისწინოთ მსმენელთა მომზადება და მოთხოვნები: რა იციან მათ ამ თემის შესახებ? რისი გაგება სურთ ჩვენგან და რააღუძრავს მათ ინტერესს ამ თემასთან მიმართებით? რა მოცულობისა და სირთულის ინფორმაციის ათვისება და გააზრება შეუძლიათ თემის შესახებ? რაურთიერთობა გვაქვს მათთან? რამდენად ფორმალური ან არაფორმალური შეიძლება იყოს ჩვენი პრეზენტაცია?

თუ აუდიტორიას თქვენი კოლეგები წარმოადგენენ, შეგიძლიათ გამოიყენოთ სპეციფიკური ტერმინოლოგია, მოახდინოთ საკითხის ღრმა ანალიზი; თუ აუდიტორია სხვადასხვა სფეროს სპეციალისტებისგან შედგება, მაშინ პრეზენტაცია უფრო ზოგადინფორმაციული ხასიათისა უნდა იყოს.

პრეზენტატორის გამოსვლის სტილი მსმენელთა რაოდენობაზეც არის დამოკიდებული. თუ აუდიტორია არ აღემატება 10-12 კაცს, რეკომენდებულია არაფორმალური საუბარი. მას ხშირად დისკუსიის ხასიათი აქვს. დიდ აუდიტორიასთან შეხვედრის დროს კი პრეზენტაცია დისკუსიის რეჟიმშივერ წარიმართება, ამიტომ იგი მეტად უნდა იყოს სტრუქტურირებული, მოხდეს უფრო მეტი ვიზუალიზაცია, ყველა საკითხს გაეცეს მაქსიმალურად ამომწურავი პასუხი.

პრეზენტაციის დაგეგმვისას მსმენელთა მომზადების, ინტერესისა და რაოდენობის ანალიზი იმის განსაზღვრაში გვეხმარება, რა სახის ინფორმაციის მიწოდება იქნება კონკრეტულ შემთხვევაში უფრო ადეკვატური და როგორ.

პრეზენტაციის თემა, მიზანი და შინაარსი

პრეზენტაციის როგორც თემა, ასევე მიზანი მსმენელთა აუდიტორიას უნდა მიესადაგებოდეს. მიზნის განსაზღვრა წინაპირობაა იმისა, რომ პრეზენტაციის დროს მაქსიმალურად კონკრეტულნი ვიყოთ.მიზნის ფორმულირების შემდეგ კი უნდა განვსაზღვროთ, რა გზით შეიძლება სასურველ შედეგამდე მისვლა, ე.ი. განვსაზღვროთ პრეზენტაციის შინაარსი.

შინაარსზე მუშაობის პროცესი შეიძლება სამ საფეხურად დავყოთ:

• საპრეზენტაციო თემის შესახებ ინფორმაციის შეკრება;
• შეკრებილი მასალიდან იმ ინფორმაციის ამოკრება და გაანალიზება, რომელიც მიზნის მიღწევაში დაგვეხმარება;
• გადარჩეული და გაანალიზებული ინფორმაციის სათანადო თანამიმდევრობით დალაგება.

პრეზენტაციის ხანგრძლივობა

რაც უფრო ხანმოკლეა პრეზენტაცია, მით უფრო რთულია მისი ეფექტურად წარმართვა, რადგან პრეზენტატორს ხშირად არ ჰყოფნის დრო, რათა სრულად განიხილოს საკითხი და აუდიტორიისგან უკუკავშირი მიიღოს.

სასურველია, პრეზენტატორმა თავისი გამოსვლა წერილობით ჩამოაყალიბოს, მაგრამ პრეზენტაციისას მხოლოდ გეგმით ან თეზისებით ისარგებლოს და ზეპირად მიმართოს აუდიტორიას. ეს მის სიტყვებს ბუნებრიობასა და დამაჯერებლობას შემატებს.

+ექსპერტებიგვირჩევენ, პრეზენტაციის წინ კოლეგასთან გავიაროთ სრული რეპეტიცია თვალსაჩინოების, შესავალი სიტყვის, მოხსენების ძირითადი ნაწილისა და დასკვნების გამოყენებით. ეს თავიდან აგვაცილებს იმ მღელვარებას, რომელიც გველის სიტყვით გამოსვლის წინ.

მოხსენების/პრეზენტაციის ეფექტიანად დაწყება და ეფექტიანად დამთავრება

დასაწყისიდა დასასრული პრეზენტაციის ხერხემალია. ეფექტიანი დასაწყისით მივიპყრობთ მსმენელის ყურადღებას და მოტივაციას აღვუძრავთ მას, ჩაერთოს მოხსენებაში, ამიტომ ეს ნაწილი განსაკუთრებული ძალისხმევით უნდა მომზადდეს. წინააღმდეგ შემთხვევაში არსებობს საფრთხე, დამსწრეთა დიდმა ნაწილმა პრეზენტაციის დასაწყისიდანვე არ დაგიგდოთ ყური და პასიურ მსმენელად იქცეს.

დასასრულიამთლიანებს პრეზენტაციას და მეხსიერებაში რჩება მსმენელს. პრეზენტაციის სუსტი მხარეები, რომლებიც მოხსენების შუაში შეიძლება გაგვეპაროს, დავიწყებას მიეცემა, თუ დასასრული ლოგიკური, გააზრებული და შინაარსიანი იქნება.

უნდა ვეცადოთ, პრეზენტაცია პოზიტიურად დავასრულოთ. ეს დაეხმარება მსმენელებს, კარგი განწყობით დატოვონ აუდიტორია. სასურველია, მომხსენებელმა აუდიტორიას დაუტოვოს საფიქრალი თემა, რომელიც მას განხილულ საკითხთან მიაბრუნებს.

შექმენითშინაარსობრივი ჩარჩო

კარგიპრეზენტაციით ჩვენ უნდა მივიღოთ კარგად სტრუქტურირებული ინფორმაცია, რომელიც დასაწყისიდან დასასრულამდე ინტერესის აღმძვრელი იქნება.

პრეზენტაცია ძირითადად ასე უნდა იყოს სტრუქტურირებული:

1. შესავალი

• მისალმება და საკუთარი თავის წარდგენა;
• საპრეზენტაციო თემისა და მიზნის გაცნობა;
• პრეზენტაციის სტრუქტურის გაცნობა;
• საპრეზენტაციო თემისადმი საკუთარი მიდგომის წარდგენა.

2. ძირითადი ნაწილი

• ძირითადი საკითხების გაშლა, გაანალიზება და საკუთარი შეხედულების არგუმენტირებული დასაბუთება.

3. დასკვნა.

• მნიშვნელოვანი ინფორმაციის შეჯამება;
• პრეზენტაციის მომზადების პროცესში გამოყენებული ძირითადი ლიტერატურის წარდგენა;
• აუდიტორიის გამოწვევა ქმედებისა და განსჯისკენ;

მსმენელთა აუდიტორიისთვის და ყველა იმ პირისთვის, ვინც პრეზენტაციის მომზადებაში დაგვეხმარა, მადლობის გადახდა.

აუდიტორიამ პრეზენტაცია ადვილად რომ გაიაზროს, სასურველია, მივაწოდოთ მხოლოდ მთავარი საკითხები. კვლევები ადასტურებს, რომ ზეპირი პრეზენტაციის დროს აუდიტორიას შეუძლია აითვისოს არა უმეტეს ათი საკითხისა, რომლებიც დაახლოებით სამი სათაურით არის გაერთიანებული.

მას შემდეგ, რაც პრეზენტატორი ძირითად ნაწილში სათითაოდ მიმოიხილავს ძირითად საკითხებს, აჯამებს ნათქვამს და შესაბამისი დასკვნები გამოაქვს.

მნიშვნელოვანია, თემა არ იყოს მშრალი და მხოლოდ თეორიულ მასალაზე დაფუძნებული. ის უნდა შეივსოს საინტერესო მაგალითებით, რომლებიც თემას შეესატყვისება. სწორედ საინტერესო მაგალითები იძლევა საშუალებას, აუდიტორიამ უკეთ აღიქვას მოსმენილი და დიდხანს დარჩეს იგი მეხსიერებაში.

მოხსენება უფრო მიმზიდველი გახდება, თუ პრეზენტატორი პრეზენტაციის დასაწყისში დასვამს კითხვებს, რომლებსაც დასასრულს დასკვნის სახით უპასუხებს.

შეიძლება ასევე, პრეზენტაცია დავიწყოთ და დავასრულოთ რაიმე სახალისო ისტორიით, რომელსაც, ბუნებრივია, საპრეზენტაციო თემასთან ექნება კავშირი.

პრეზენტაციის გამჭვირვალედ დაგეგმვა

პრეზენტატორი უნდა შეეცადოს, მსმენელის ყურადღება და კონცენტრაცია მთელი პრეზენტაციის განმავლობაში არ მოდუნდეს. გამჭვირვალე დაგეგმვის გარეშე ადვილად გაწყდება მსმენელთან კავშირი, რომლის აღდგენა საკმაოდ ძნელია. ამიტომ გირჩევთ, მოხსენების დასაწყისში აუდიტორიას მოკლედ გააცნოთ პრეზენტაციის გეგმა (რა საკითხებს შეეხებით და რა თანამიმდევრობით) და ყოველი ნაწილის დასასრულს თითო წინადადებით შეაჯამოთ იგი. ასეთი დამოკიდებულება მოხსენებას სტრუქტურირებულ სახეს აძლევს, რაც მსმენელს მოსმენილის ცალკეულ თემატურ ბლოკებად დალაგებას უადვილებს.

გონივრულია ასევე, ცალკეული შინაარსობრივი პუნქტები ერთმანეთის მიყოლებით წარმოადგინოთ ეკრანზე და აჩვენოთ აუდიტორიას. ასე დამსწრეებს ეცოდინებათ, სად არის ამჟამად შეჩერებული მომხსენებელი და კიდევ რამდენი დარჩათ მოსასმენი.

მაშასადამე, შესავალ სიტყვაში აცნობთ მსმენელებს, რა თემაზე ისაუბრებთ და როგორ გაქვთ ეს სტრუქტურირებული (მთავარი საკითხები თანამიმდევრობით); საუბრის შუაში გაშლით ამ საკითხებს, ხოლო ბოლოს შეაჯამებთ ნათქვამს (მთავარ საკითხებს) და დასკვნებს გამოიტანთ.

რესურსებისგონივრული გამოყენება

რესურსების სწორი ჩართვა მოხსენებას ეფექტურს ხდის და მსმენელებს პრეზენტაციის აღქმას უადვილებს. თუმცა ცუდ პრეზენტაციას ვერავითარი ვიზუალიზაცია (Power Point-ი, ვიდეოფილმები, სტენდები და სხვ.) ვერ გახდის საინტერესოს. გაუაზრებლად ჩართულმა ვიზუალიზაციამ კი შესაძლოა კარგი პრეზენტაცია დაანგრიოს.

ვიზუალიზაციის სხვადასხვა ფორმის მონაცვლეობითი გამოყენება პრეზენტაციას აცოცხლებს. კარგი იქნება, თუ დამატებით რესურსად გამოვიყენებთ ჰენდაუტებს. ამ შემთხვევაში მსმენელებს საშუალება მიეცემათ, ძირითად ინფორმაციას მოგვიანებითაც გაეცნონ, მაგრამ მას აქვს სუსტი მხარეც - არსებობს საფრთხე, რომ მსმენელი პრეზენტაციის პროცესში გაერთოს მისი კითხვით და პასიურ მსმენელად იქცეს. ამიტომ ვურჩევთ პრეზენტატორს, ჰენდაუტები პრეზენტაციის დასასრულს დაარიგოს.

მნიშვნელოვანია, თვალსაჩინოება იყოს აუდიტორიისთვის ადვილად აღსაქმელი, წარმოდგენილი მხოლოდ ძირითადი პოსტულატების სახით, რომლებსაც პრეზენტატორი საუბრისას ახსნის.

ისევე, როგორც სახლისთვის - სახურავი, პრეზენტაციისთვის აუცილებელია კარგად მიგნებული ვიზუალიზაცია. მაგრამ სახურავი (ვიზუალიზაცია) ფუნდამენტის (შინაარსის) და კედლების (სტრუქტრურის) გარეშე უსარგებლოა.

ვერბალური და არავერბალური კომუნიკაციის სწორად გამოყენება

წარმატებული გამოსვლისთვის საჭიროა, აუდიტორიასთან კონტაქტი დამყარდეს. გამოსვლისას გასათვალისწინებელია ხმის ტემბრი, რომელიც აუდიტორიის ზომაზეა დამოკიდებული. დგომა, ჟესტები ბუნებრივი უნდა იყოს, მეტყველება - გამართული და მშვიდი, წინადადებები - მარტივი. მომხსენებელმა თავი უნდა აარიდოს თემიდან თემაზე გადახტომას - ეს აუდიტორიას კონცენტრირებაში შეუშლის ხელს.

როგორ უნდა შეფასდეს პრეზენტაცია?

პრეზენტაციის დაგეგმვის, მზადებისა და წარდგენის პროცესში გამუდმებით უნდა გვახსოვდეს და ვითვალისწინებდეთ პრეზენტაციის შეფასების კრიტერიუმებს, რომლებიც საკუთარი თავის ობიექტურად შეფასებასა და პრეზენტაციის უნარების დახვეწაში დაგვეხმარება.

გთავაზობთ პრეზენტაციის შეფასების სარეკომენდაციო რუბრიკას:

პრეზენტაციის შეფასების ჰოლისტური ცხრილი

კრიტერიუმები	შეფასება
საკითხი ზუსტად და ამომწურავად არის გადმოცემული; ტერმინოლოგია დაცულია; რეფერენტი ზედმიწევნით კარგად ფლობს საპრეზენტაციო მასალას, რომელიც შეიცავს ორიგინალურ დაკვირვებასა და თვითმყოფად შეფასებებს;ფლობს აუდიტორიას, ყოველთვის ადეკვატურად რეაგირებს მის რეაქციებზე; ეფექტიანად იყენებს ვიზუალიზაციის ხერხების ფართო სპექტრს (სლაიდშოუ, ჰენდაუთი, პლაკატი, დაფა და ა.შ.)	ძალიან კარგი
საკითხი ამომწურავად არის გადმოცემული;ტერმინოლოგიურად გამართულია;შეცდომები უმნიშვნელოა; რეფერენტი დამაკმაყოფილებლად ფლობს საპრეზენტაციო მასალას;კრიტიკულად აფასებს განსახილველ საკითხთან დაკავშირებულ მოსაზრებებს, გრძნობს აუდიტორიას და ძირითადად კონტაქტს ამყარებს მასთან;ადეკვატურად იყენებს ვიზუალიზაციის ხერხებს.	კარგი
საკითხი არასრულად არის გადმოცემული; ტერმინოლოგია ნაკლოვანია; რეფერენტი ფლობს საპრეზენტაციო მასალას, მაგრამ აქვს მცირე შეცდომები; იშვიათად ამჟღავნებს კრიტიკული აზროვნების უნარს; ცდილობს აუდიტორიის ყუ­რად­ღების მიპყ­რო­ბას, მაგრამ ზოგჯერ უშედეგოდ; უმართებულოდ იყენებს ვიზუალიზაციის ხერხებს.	დამაკმაყოფილებელი
საკითხი არასრულად არის გადმოცემული; ტერმინოლოგია არასწორია; მასალა გადმოცემულია ნაწილობრივ; არის რამდენიმე არსებითი შეცდომა,პასუხი მოიცავს წაკითხული ინფორმაციის გაუაზრებელ გამეორებას; რეფერენტი პერიოდულად ცდილობს აუ­დი­ტორიის ყუ­რად­ღების მიპყ­რო­ბას, მაგრამ არ იცის, როგორ მოახერხოს ეს;ძალზე იშვიათად ან არაადეკვატურად იყენებს ვიზუალიზაციის ხერხებს	არადამაკმაყოფილებელი
პრეზენტაცია არ შეესაბამება საკითხს, ტერმინოლოგია არ არის გამოყენებული, ან არ არის შესაბამისი; გადმოცემული საკითხები არსებითად მცდარია;პრეზენტაცია ძალზე ბუნდოვანი და არაინფორმაციულია; მსმენლებს უჭირთ აზრის გამოტანა;რეფერენტი ვერ ამყარებს კონტაქტსაუდიტორიასთან,ლაპარაკობს გაურკვევლად; არ იყენებს ვიზუალიზაციის საშუალებებს.	სრულიად არადამაკმაყოფილებელი

მაშასადამე, როგორ უნდა მოვემზადოთ გააზრებული პრეზენტაციისთვის?

• პრეზენტაციის შინაარსის განსაზღვრა - რის პრეზენტაციას ვაკეთებ, რა არის ჩემი მიზანი?
• პრეზენტაციის სტრუქტურის განსაზღვრა - როგორ წარმოვადგინო იგი ყველაზე უკეთ?
• პრეზენტაციის პროცესში რესურსების გამოყენება - როგორ გავუადვილო აუდიტორიას პრეზენტაციის შინაარსის აღქმა?
• აუდიტორიასთან კონტაქტის დამყარება - როგორ მივიპყრო მსმენელთა ყურადღება და გავუღვიძო მათ ინტერესი?